| 2-ethylhexaanzuur | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Structuurformule en molecuulmodel | |||||
| |||||
Structuurformule van 2-ethylhexaanzuur
| |||||
| Algemeen | |||||
| Molecuulformule | C8H16O2 | ||||
| IUPAC-naam | 2-ethylhexaanzuur | ||||
| Andere namen | 2-ethylcapronzuur, butylethylazijnzuur, iso-octaanzuur | ||||
| Molmassa | 144,24 g/mol | ||||
| CAS-nummer | 149-57-5 | ||||
| EG-nummer | 205-743-6 | ||||
| Wikidata | Q209384 | ||||
| Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen | |||||
| |||||
| H-zinnen | H312 - H318 - H361 | ||||
| EUH-zinnen | geen | ||||
| P-zinnen | P201 - P202 - P281 - P308+P313 - P405 - P501 | ||||
| EG-Index-nummer | 607-230-00-6 | ||||
| Fysische eigenschappen | |||||
| Aggregatietoestand | vloeibaar | ||||
| Kleur | kleurloos | ||||
| Dichtheid | 0,9 g/cm³ | ||||
| Smeltpunt | −59 °C | ||||
| Kookpunt | 228 °C | ||||
| Vlampunt | 118 °C | ||||
| Zelfontbrandings- temperatuur | 371 °C | ||||
| Dampdruk | (bij 20°C) 4 Pa | ||||
| Onoplosbaar in | water | ||||
| Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar). | |||||
| |||||
2-ethylhexaanzuur, soms ook iso-octaanzuur genoemd, is een kleurloze, olieachtige vloeistof met een karakteristieke geur. Het is een isomeer van octaanzuur en heeft als brutoformule C8H16O2.
Toepassingen
2-ethylhexaanzuur wordt voor uiteenlopende toepassingen gebruikt, vaak in de vorm van metaalzouten of organometaalcomplexen:
- Metaalzouten van 2-ethylhexaanzuur, vooral kobalt- en mangaan-2-ethylhexanoaat worden toegevoegd aan verven, inkten, vernissen en lakken om ze sneller te doen drogen
- het tin(II)zout tin(II)-ethylhexanoaat is een katalysator voor de synthese van polymelkzuur[1]
- bismut- en antimoon-2-ethylhexanoaat zijn precursoren voor supergeleidende materialen[2]
- zinkcomplexen met 2-ethylhexaanzuur in houtconserveringsmiddelen[3]
- metaalcomplexen van 2-ethylhexaanzuur worden veel gebruikt als stabilisator in pvc
- esters van 2-ethylhexaanzuur of vergelijkbare vetzuren kunnen gebruikt worden in smeeroliën voor koelinstallaties met 1,1,1,2-tetrafluorethaan.[4]
Eigenschappen
Bij proeven op ratten is 2-ethylhexaanzuur teratogeen gebleken.[5] De stof is daarom ingedeeld als mogelijk schadelijk voor het ongeboren kind. De stof kan in het lichaam terechtkomen via de pvc-weekmaker bis(2-ethylhexyl)ftalaat afkomstig uit de verpakking van voedingsmiddelen. In het lichaam wordt die omgezet in 2-ethylhexanol en vervolgens geoxideerd tot 2-ethylhexaanzuur.
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑ Voorbeeld: U.S. Patent 5359026, "Poly(lactide) copolymer and process for manufacture thereof" van 25 oktober 1994 aan Cargill Inc. Gearchiveerd op 2 juli 2019.
- ↑ U.S. Patent 5041417, "Conductive articles and intermediates containing heavy pnictide mixed alkaline earth oxide layers" van 20 augustus 1991 aan Eastman Kodak Company. Gearchiveerd op 2 juli 2019.
- ↑ U.S. Patent 4871473, "Wood preservative" van 3 oktober 1989 aan Dr. Wolman GmbH. Gearchiveerd op 5 juli 2023.
- ↑ U.S. Patent 5185092, "Lubricating oil for refrigerator" van 9 februari 1993 aan Tonen Corporation. Gearchiveerd op 5 juli 2023.
- ↑ Ritter, E. J., Scott, W. J. Jr, Randall, J. L. and Ritter, J.M. (1987). Teratogenicity of di(2-ethylhexyl)phthalate, 2-ethylhexanol, 2-ethylhexanoic acid, and valproic acid, and potentiation by caffeine. Teratology 35: 41–46. DOI: 10.1002/tera.1420350107.