| Abdij van Sint-Cornelius en Sint-Cyprianus | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Land | .svg){kind=small} België
| |||
| Plaats | Ninove | |||
| Coördinaten | 50° 54′ NB, 4° 1′ OL | |||
| Religie | Rooms-Katholieke Kerk | |||
| Kloosterorde | Premonstratenzers | |||
| Gewijd aan | Sint-Cornelis en Sint-Cypriaan | |||
| ||||
Abdijkerk
| ||||
| ||||
De abdij van Sint-Cornelius en Sint-Cyprianus (Latijn: abbatia SS . Cornelii et Cypriani apud Ninivem Flandrorum[1]) was een premonstratenzer- of norbertijnenabdij in de Belgische stad Ninove en een van de rijkste van Vlaanderen.
Geschiedenis
In 1137 werd de abdij canoniek opgericht door Gerard I van Ninove, en gewijd aan paus Sint-Cornelius. Ze gold als dochterstichting van de Abdij van Park in Leuven. De kleine gemeenschap bouwde een nieuwe abdij met kerk. De eerste middeleeuwse abt was Gilbertus. De gemeenschap kende dankzij verschillende relieken een grote bloeiperiode. In 1635 werd een grote nieuwe abdijkerk gebouwd. Deze kerk werd ingewijd in 1727 en voorzien van een losstaande toren in 1844.
De koorheren werden verjaagd en de abdij werd opgeheven tijdens de Franse Revolutie. De abdij werd in 1822 verkocht en verlaten. Er waren ruim 45 abten die dankzij hun abbatiaat grote invloed op de Ninoofse geschiedenis hebben uitgevoerd.[2]
Reliek van Sint-Cornelius
De abdij bezat een belangrijke reliek van Sint-Cornelis en Sint-Cypriaan: de monniken cultiveerden hiertoe een devotie. Hiervoor werd een groot kostbaar schrijn gemaakt uit gedreven zilver.[3] Thans is dit schrijn eigendom van de kerkfabriek.[4]
Overblijfselen
Van het abdijcomplex blijven nog maar enkele gebouwen over. De voormalige abdijkerk (de huidige Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaartkerk) is voorzien van een mooie inrichting: koorgestoelte, kansel, confessio's, in 1736 door Pierre-Théodore Verhaegen uitgevoerde panelen, lambrisering, hoofdaltaar en portieken, orgelkas, schilderijen, enzovoorts. De abdijpoort maakte eveneens deel uit van de stadswallen.
In 2022 werden bij archeologische opgravingen de resten blootgelegd van het 17de-eeuwse gastenverblijf en de 12de-eeuwse kerk. Er werd ook een zegelstempel gevonden van broeder Balduinus.[5][6]
- ↑ Groot kerkelyk toneel des Hertogdoms van Brabant.- Door Antonius Sanderus, Jacques Le Roy · 1727
- ↑ https://www.google.be/books/edition/Bladen_uit_de_geschiedenis_van_Ninove/IFzePO_YuVAC?hl=nl&gbpv=1&dq=ninove+abt&pg=PA80&printsec=frontcover
- ↑ Uit het Corneliusschrijn - 2. Sint-Corneliusparochie Ninove (16 september 2017). Gearchiveerd op 19 april 2023.
- ↑ "Relikwieën na 18 jaar weer in zilveren schrijn geplaatst", Het Nieuwsblad, 22 mei 2018. Gearchiveerd op 19 april 2023.
- ↑ Bijzondere vondsten van archeologen aan het Abdijplein in Ninove TV Oost. Gearchiveerd op 8 januari 2023.
- ↑ Archeologen ontdekken oude romaanse kerk in Ninove, VRT. Gearchiveerd op 7 januari 2023.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Ninove op de Franstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- J. Delmelle, Abbayes et béguinages de Belgique, Brussel, 1973, p. 37.
- A.-J. Bijsterveld - D. van de Perre, Het Mirakelboek en de Stichtingsgeschiedenis van de Ninoofse Abdij, Leuven, 2001.
- brochure erfgoedsprokkel Abdij van Ninove
- Herman Janssens (red.), De premonstratenzer Abdijkerk van Ninove. Barokke pracht in luister hersteld, Averbode, 2016.
- Georges vande Winkel, De premonstratenzerabdij van Ninove (1137 - 1796), 1985.
- Jaak Peersman, De abdijkerk te Ninove. Een verhaal van norbertijnen, bedevaarders en parochianen.