| Australische bijtschildpad IUCN-status: Niet geëvalueerd | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Een exemplaar in gevangenschap. | |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||
| Elseya dentata Gray, 1863 | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
Australische bijtschildpad op  Wikispecies
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
De Australische bijtschildpad[1] (Elseya dentata) is een schildpad uit de familie slangenhalsschildpadden (Chelidae).
Naam en indeling
[bewerken | brontekst bewerken]De wetenschappelijke naam van de soort werd voor het eerst voorgesteld door John Edward Gray in 1863. Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam Chelymys dentata gebruikt.[2] De soortaanduiding dentata betekent vrij vertaald 'voorzien van tanden'.
Uiterlijke kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]De schildpad bereikt een maximale schildlengte tot 35 centimeter en kan een lichaamsgewicht bereiken van 7,5 kilogram. De mannetjes blijven kleiner dan de vrouwtjes. Het schild heeft een dak-achtige doorsnede. De kleur van het schild is donkerbruin tot grijs met kleine lichtere vlekjes. Juveniele dieren hebben een variabele schildkleur, van zwartblauwe tot bruin of grijs. Jonge dieren hebben vaak donkere ronde vlekken op het rugschild en hebben een opstaande kiel op het schild. De kop is bruin met lichtere kleuren langs de bek. De ogen zijn groenachtig met bruin, aan de onderzijde van de keel zijn twee duidelijke baarddraden aanwezig. De poten zijn voorzien van grote zwemvliezen waardoor de schildpad relatief snel kan zwemmen.[3]
De plastronformule is meestal: hum > fem > intergul > an > abd > gul > pect.[4]
Levenswijze
[bewerken | brontekst bewerken]De Australische bijtschildpad is een omnivoor die voornamelijk leeft van dierlijk materiaal maar ook plantaardig materiaal eet, zoals waterplanten, fruit en wortels. De dieren kunnen relatief grote prooien aan; op het menu staan onder andere kleine zoogdieren, vissen en jonge watervogels. Oudere dieren hebben een relatief grotere kop, wat macrocefalie wordt genoemd. Hierdoor hebben ze zeer krachtige kaken om grotere prooien te kunnen doden. De kaken moeten kunnen de mens beter worden ontweken omdat de schildpadden agressief kunnen zijn en zeer gemeen kunnen bijten.
De voortplantingstijd loopt van februari tot maart. De vrouwtjes zetten ongeveer tien relatief grote eieren af per legsel die een vrij lange incubatietijd doorlopen van ongeveer vier maanden. De eieren zijn rond en wit van kleur, ze zijn ongeveer vijftig millimeter lang en dertig mm breed.[2]
Verspreiding en habitat
[bewerken | brontekst bewerken]De soort komt endemisch voor in delen van Australië en leeft in delen van Noordelijk Territorium en West-Australië.[2] De habitat bestaat uit grotere rivieren en lagunen. Als het water opdroogt in de zomer overzomert de schildpad onder de grond.
Bronvermelding
[bewerken | brontekst bewerken]Referenties
- ↑ Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 143. ISBN 90 274 8626 3.
- ↑ a b c Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Elseya dentata.
- ↑ Franck Bonin, Bernard Devaux & Alain Dupré, vertaald door Peter C.H. Pritchard (2006). Turtles of the World. Johns Hopkins University Press, Pagina 47, 48. ISBN 0801884969.
- ↑ C.H. Ernst, R.G.M. Altenburg & R.W. Barbour, Turtles of the world - Northern Australian snapping turtle (Elseya dentata)[dode link].
Bronnen
- (en) – C.H. Ernst, R.G.M. Altenburg & R.W. Barbour - Turtles of the world - Northern Australian snapping turtle (Elseya dentata) - Website
- (en) – Franck Bonin, Bernard Devaux & Alain Dupré, vertaald door Peter C.H. Pritchard - Turtles of the World – Pagina 47, 48 – 2006 – Johns Hopkins University Press – ISBN 0801884969
- (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Elseya dentata - Website Geconsulteerd 2 januari 2023
- (en) – Peter Paul van Dijk, John B. Iverson, Anders G. J. Rhodin, H. Bradley Shaffer & Roger Bour - Turtles of the World, 7th Edition: Annotated Checklist of Taxonomy, Synonymy, Distribution with Maps, and Conservation Status - ISSN 10887105 (2014) - Website