Ave verum corpus is een korte eucharistische hymne uit de veertiende eeuw die door verschillende componisten op muziek is gezet. In de Middeleeuwen werd het gezongen bij de elevatie van de hostie na de consecratie. Ook werd het dikwijls gezongen bij de zegening met het heilig Sacrament.

De tekst wordt wel toegeschreven aan paus Innocentius VI en is gebaseerd op een gedicht uit een veertiende-eeuws manuscript uit de abdij van het eiland Reichenau in het Bodenmeer. Het gedicht is een meditatie op het katholieke geloof in Jezus' werkelijke tegenwoordigheid in het sacrament van de Eucharistie.

Ave verum corpus, natum

de Maria Virgine,

Vere passum, immolatum

In cruce pro homine,

Cuius latus perforatum

Fluxit aqua et sanguine,

Esto nobis praegustatum

Mortis in examine.

O Iesu dulcis, O Iesu pie, O Iesu, fili Mariae!

Voor de zesde regel gebruikt b.v. Mozart een andere tekst: Unda fluxit et sanguine.

De achtste regel wordt ook gezongen als: In mortis examine (King's Choral)

Gegroet waarachtig lichaam

geboren uit de Maagd Maria

dat werkelijk heeft geleden

en voor de mens geofferd is aan het kruis.

Uit welks doorboorde zijde

water met bloed vloeide.

Wees voor ons een voorsmaak

tijdens de beproeving van de dood.

O Jezus zoet, O Jezus getrouw, O Jezus, Zoon van Maria.

Wolfgang Amadeus Mozart schreef zijn Ave verum corpus (KV 618) voor zijn vriend Anton Stoll die muzikaal assistent was in de parochie van Baden in de buurt van Wenen. Het werd geschreven om het feest van Sacramentsdag te vieren. Het autograaf is gedateerd op 17 juni 1791. Het gehele stuk omvat slechts 46 maten en is geschreven voor koor, strijkers en orgel. Mozart schreef het werk tijdens het schrijven aan zijn opera Die Zauberflöte en bij een bezoek aan zijn vrouw Constanze die zwanger was van hem en hun zesde kind droeg. Hij schreef het 6 maanden voor zijn dood.

Andere bekende toonzettingen van het Ave verum corpus zijn van William Byrd en Edward Elgar. De tekst wordt ook gebruik in de opera Dialogues des Carmélites van Francis Poulenc. Tsjaikovski verwerkte de muziek van Mozarts Ave verum in zijn Mozartiana.