De geschiedenis van de spoorwegen in Friesland beschrijft de spoorwegmaatschappijen en de spoorwegstations in de Nederlandse provincie Friesland. De stations liggen aan zes spoorlijnen, waarvan de drie noordelijkste spoorlijnen buitengebruik zijn gesteld en voor een gedeelte gesloopt.

De spoorwegstations zijn voor een groot deel in de 19de eeuw aangelegd. Er zijn spoorlijnen van de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (SS), Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HSM) en de Noord-Friesche Locaalspoorweg-Maatschappij (NFLS).

• Spoorlijn Harlingen - Nieuwe Schans. In 1863 werd de spoorlijn Leeuwarden-Franeker-Harlingen geopend. Deze lijn werd in de jaren daarna verlengd naar Groningen.
• Spoorlijn Arnhem - Leeuwarden. Op 15 januari 1868 kwam het onderdeel van Meppel-Heerenveen gereed en op 1 september volgde het laatste onderdeel Heerenveen-Leeuwarden. Dit verbond Friesland met de rest van Nederland.

Spoorlijn Leeuwarden - Stavoren.
Leeuwarden-Sneek kwam in 1883 gereed en Sneek-Stavoren in 1885.

Oostelijke tak:
Spoorlijn Leeuwarden - Anjum (Dokkumer Lokaaltje) (1901), sinds 1997 buiten gebruik.

Westelijke takken:

• Spoorlijn Stiens - Harlingen. Stiens-Tzummarum geopend in 1902. Tzummarum-Harlingen geopend in 1904.
• Spoorlijn Tzummarum - Franeker. Geopend in 1903.

De Friese Stoomtrein Maatschappij (FStM) en de Stichting Stoomtrein Fryslân (SSF) waren opgericht om toeristische stoomtreinen te laten rijden tussen Sneek en Stavoren in Friesland. De FStM was sinds mei 2009 eigenaar van het Nationaal Modelspoor Museum in Station Sneek. De stichting ging eind 2011 failliet. Er werden alleen zes stoomweekenden gehouden tussen de jaren 2005 en 2014.

De Zuiderzeelijn is een niet-gerealiseerde spoorverbinding van Schiphol of Amsterdam naar Groningen. Eind 2007 werd definitief besloten om de lijn niet aan te leggen.

De Lelylijn is een voorgestelde spoorlijn tussen Lelystad en Groningen.

De Spoorwegmaatschappijen lieten spoorwegstations bouwen die ingedeeld werden volgens een bepaalde klasse.

De stationsgebouwen werden meestal volgens een standaardtype gebouwd:

• Derde klasse: Harlingen, Heerenveen en Leeuwarden (later gewijzigd)
• Vierde klasse: Buitenpost, Franeker, Veenwouden en Wolvega
• Vijfde klasse:
  • normaal type: Dronrijp, Grijpskerk en Hurdegaryp
  • groot type: Akkrum, Grou-Jirnsum

Alleen de stationsgebouwen van Leeuwarden, Harlingen en Wolvega bestaan nog. De andere gebouwen zijn gesloopt en werden vervangen door een wachthok. In Heerenveen kwam wel een nieuw stationsgebouw.

• Standaardtype Loppersum: Bozum, Hindeloopen, Mantgum, Oudega en IJlst
• Standaardtype Sneek: Sneek
• Standaardtype Velsen-Zeeweg: Koudum-Molkwerum

De NFLS bouwde stations volgens het Standaardtype NFLS, ingedeeld in vijf klassen.

• Eerste klasse: Stiens
• Tweede klasse: Dokkum-Aalsum, Ferwerd, Hallum, Holwerd en Marrum-Westernijkerk
• Halte eerste klasse: Minnertsga, Sint Annaparochie, Sint Jacobiparochie, Tzummarum en Sexbierum-Pietersbierum.
• Halte tweede klasse: Blije, Leeuwarden-Halte en Ternaard
• Halte derde klasse: Dongjum, Finkum, Franekerhalte, Hantum, Hijum, Jelsum, Midlum-Herbaijum, Metslawier, Morra-Lioenssens, Oosterbierum, Vrouwbuurtstermolen, Vrouwenparochie en Wijnaldum.

Stationsgebouw	Opening	Sluiting	Sloop	Maatschappij	Spoorlijn	Afbeelding
Akkrum	1868				A
Akkrum (nieuw)	1973				A
Anjum	1909	1935		NFLS	Leeuwarden - Anjum
Beers	1883	1938			Leeuwarden - Stavoren
Blija	1901	1940		NFLS	Leeuwarden - Anjum
Bozum	1883	1944	1958		Leeuwarden - Stavoren
Buitenpost	1866				B
De Westereen (Zwaagwesteinde)	1885		1955		B
De Westereen (nieuw)	1955		2003		B
De Westereen (nieuw)					B
Dokkum-Aalsum	1901	1973		NFLS	Leeuwarden - Anjum
Dongjum	1903	1933		NFLS	Tzummarum - Franeker
Dronryp	1863				B
Dronryp (nieuw)					B
Feanwâlden	1866				B
Ferwerd	1900	1940	1974	NFLS	Leeuwarden - Anjum
Finkum	1900	1932	1970	NFLS	Leeuwarden - Anjum
Franeker	1863				B
Franeker (nieuw)					B
Franeker Halte	1902	1933		NFLS	Tzummarum - Franeker
Grou-Jirnsum	1868		1976		A
Grou-Jirnsum (nieuw)	1976				A
Hallum	1900	1940	1970	NFLS	Leeuwarden - Anjum
Hantum	1901	1940	1960	NFLS	Leeuwarden - Anjum
Harlingen	1863				B
Harlingen Haven	1863				B
Heerenveen	1868		1982		A
Heerenveen (nieuw)	1984				A
Heerenveen IJsstadion	1975				A
Hindeloopen	1885		1973		Leeuwarden - Stavoren
Holwerd	1901	1940		NFLS	Leeuwarden - Anjum
Hurdegaryp	1866		1964		B
Hurdegaryp (nieuw)	1964				B
Hijum	1900	1940		NFLS	Leeuwarden - Anjum
Jellum-Boxum	1883	1940	1970		Leeuwarden - Stavoren
Jelsum	1900	1940	1944	NFLS	Leeuwarden - Anjum
Jorwerd	1883	1940			Leeuwarden - Stavoren
Koudum-Molkwerum	1885				Leeuwarden - Stavoren
Leeuwarden	1863
Leeuwarden Achter de Hoven	1915	2018			B
Leeuwarden Camminghaburen	1991				B
Leeuwarden Halte	1900	1940	1970	NFLS	Leeuwarden - Anjum
Mantgum	1883		1973		Leeuwarden - Stavoren
Marrum-Westernijkerk	1901	1940		NFLS	Leeuwarden - Anjum
Metslawier	1909	1935		NFLS	Leeuwarden - Anjum
Midlum-Herbaijum	1902	1935		NFLS	Stiens - Harlingen
Minnertsga	1902	1940		NFLS	Stiens - Harlingen
Morra-Lioessens	1909	1935		NFLS	Leeuwarden - Anjum
Nijhuizum	1895	1934			Leeuwarden - Stavoren
Oosterbierum	1903	1935	1980	NFLS	Stiens - Harlingen
Oudega	1885	1941	1973		Leeuwarden - Stavoren
Oudeschoot	1868	1938	1970		A
Peperga	1868	1941	1970		A
Scharnegoutum	1883	1940			Leeuwarden - Stavoren
Sexbierum-Pietersbierum	1902	1935		NFLS	Stiens - Harlingen
Sint Annaparochie	1902	1940		NFLS	Stiens - Harlingen
Sint Jacobiparochie	1902	1940	1960	NFLS	Stiens - Harlingen
Sneek	1883				Leeuwarden - Stavoren
Sneek Noord	1973				Leeuwarden - Stavoren
Stavoren	1885		1973		Leeuwarden - Stavoren
Stavoren (nieuw)	1973				Leeuwarden - Stavoren
Stiens	1901	1940		NFLS	Leeuwarden - Anjum
Ternaard	1901	1940		NFLS	Leeuwarden - Anjum
Tzummarum	1902	1940		NFLS	Stiens - Harlingen
Tietjerk	1866	1950	1950		B
Vrouwbuurtstermolen	1902	1940		NFLS	Stiens - Harlingen
Vrouwenparochie	1902	1940	2002	NFLS	Stiens - Harlingen
Warns	1885	1938			Leeuwarden - Stavoren
Wieuwerd	1883	1940	1970		Leeuwarden - Stavoren
Wolvega	1868				A
Workum	1885		1973		Leeuwarden - Stavoren
Workum (nieuw)					Leeuwarden - Stavoren
Wijnaldum	1902	1935		NFLS	Stiens - Harlingen
IJlst	1885		1954		Leeuwarden - Stavoren
IJlst (nieuw)	1985				Leeuwarden - Stavoren