Gewone addertong | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
Soort | |||||||||||||
Ophioglossum vulgatum L. (1753) | |||||||||||||
Addertong en gelobde maanvaren | |||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||
Gewone addertong op Wikispecies | |||||||||||||
|
De addertong (Ophioglossum vulgatum) is een kleine varen die behoort tot de addertongfamilie (Ophioglossaceae). In het noorden van Europa, waaronder België en Nederland, is de soort niet algemeen.
Naamgeving en etymologie
- Synoniemen: Ophioglossum pycnostichum (Fernald) A.Löve & D.Löve; O. vulgatum var. pycnostichum Fernald
- Duits: Gewöhnliche Natternzunge
- Engels: Southern adderstongue
- Frans: Ophioglosse commun
De botanische naam Ophioglossum is afgeleid van het Oudgrieks ὄφις, ophis (slang) en γλώσσα, glōssa (tong), wat slaat op de slangentongachtige vorm van de sporenaar. De soortaanduiding vulgatum betekent 'algemeen'.
Kenmerken
De plant wordt 5–35 cm lang en heeft een korte rechtopstaande wortelstok, waar geen schubben aan zitten. Elke plant produceert op het groeipunt van de wortelstok slechts één blad per jaar. Dit blad bestaat uit twee componenten, een ovale, bladvormige, 5–20 cm lange trofofoor en, bij oudere planten, een lijnvormige sporofoor of sporenaar aan de voet van de trofofoor. De sporenaar is 4–15 cm lang en meer dan 2 cm breed. De tien tot veertig sporangia zitten aan beide zijden van de aar. De sporen rijpen tussen mei en augustus.
Voorkomen
Addertong komt voor in onbemeste vochtige graslanden, rietvelden, duinvalleien, schraallanden en afgravingen.
Verspreiding
De gewone addertong komt over heel Europa, Noord-Amerika en Oost-Azië voor. Ze is ingeburgerd in Zuid-Australië. In België en Nederland is de soort zeldzaam tot zeer zeldzaam.
Verwante en gelijkende soorten
De gewone addertong heeft in Europa twee nauwe verwanten, de azorenaddertong (Ophioglossum azoricum), en Ophioglossum lusitanicum. De gewone addertong kan van beide andere onderscheiden worden door zijn grootte (tot 35 cm).
Bedreiging en bescherming
In België staat de gewone addertong op de Vlaamse Rode Lijst (planten) als 'zeldzaam'.
- Addertong (Ophioglossum vulgatum) op SoortenBank.nl (gearchiveerd) (gebaseerd op de Heukels23, dit is de voorlaatste uitgave)
- (en) Global Biodiversity Information Facility
- (en) USDA Plants Database
- (en) Wilde planten in Nederland en België
- (en) The Ferns (Filicopsida) of the British Isles
- (en) Interactive Flora of NW Europe