Demospongiae
Spirastrella cunctatrix
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Porifera (Sponzen)
Klasse
Demospongiae Sollas, 1885[1]
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Demospongiae op Wikispecies
(en) World Register of Marine Species
Portaal    Biologie

Demospongiae of gewone sponzen vormen de grootste klasse van de stam van Sponsdieren (Porifera).

Hun lichaam bestaat uit kiezelnaalden of sponginevezels, of een combinatie van beide, maar nooit uit kalknaalden. De naalden zijn meestal 4-stralig, maar nooit 6-stralig. De lichaamsvorm is zeer variabel, en loopt van vaas- of kussenvormen tot korstvormige plakken. Deze sponzen kunnen ruim 1 meter hoog en breed worden en zijn vaak prachtig gekleurd. Ze kunnen dikwijls hele onderwatertuinen vormen.

Er is meestal geen grote centrale holte, maar een of meer kanalen die het water naar een uitstroomopening toevoeren. Deze klasse bevat veel verschillende ordes, waarvan sommigen ook in zoet water voorkomen.

Deze sponzen komen wereldwijd voor, zowel in ondiep als diep water, op de bodem en andere vaste oppervlakken.

Hooper en van Soest (zie referenties) geven de volgende indeling van Demospongiae:

• Onderklasse Homoscleromorpha
  • Orde Homosclerophorida
• Onderklasse Tetractinomorpha
  • Orde Astrophorida
  • Orde Chondrosida
  • Orde Epipolasida
  • Orde Hadromerida
  • Orde Lithistida
  • Orde Orchocladina
  • Orde Spirophorida
  • Orde Tetracladina
  • Orde Tetralithistida
• Onderklasse Ceractinomorpha
  • Orde Agelasida
  • Orde Dendroceratida
  • Orde Dictyoceratida
  • Orde Halichondrida
  • Orde Halisarcida
  • Orde Haplosclerida
  • Orde Poecilosclerida
  • Orde Stromatoporoidea
  • Orde Verongida
  • Orde Verticillitida

Onderklassen:

• Heteroscleromorpha
• Keratosa
• Verongimorpha

• 
  Agelas oroides
  (Agelasida)
• 
  Chondrosia reniformis
  (Chondrosida)
• 
  Spongia officinalis
  (Dictyoceratida)
• 
  Spirastrella cunctatrix
  (Hadromerida)
• 
  Phakellia sp.
  (Halichondrida)
• 
  Petrosia ficiformis
  (Haplosclerida)
• 
  Oscarella lobularis
  (Homosclerophorida)
• 
  Phorbas tenacior
  (Poecilosclerida)
• 
  Aplysina aerophoba
  (Verongida)

• J. N. A. Hooper en R. W. M. van Soest (2002) Class Demospongiae Sollas, 1885. Systema Porifera. A guide to the classification of sponges. New York, Boston, Dordrecht, London, Moscow. Kluwer Academic/Plenum Publishers
• C. Borchiellini, C. Chombard, M. Manuel, E. Alivon, J. Vacelet, & N. Boury-Esnault (2004). Molecular phylogeny of Demospongiae: implications for classification and scenarios of character evolution. Mol. Phylogenet. Evol. 32 (3): 823-37.
• Barnes, R.S.K. et al (2001). The Invertebrates: A Synthesis. Oxford: Blackwell Science. ISBN 0-632-04761-5
• David Burnie (2001) - Animals, Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4 (naar het Nederlands vertaald door Jaap Bouwman en Henk J. Nieuwenkamp).