Hertogdom Milaan

Ducato di Milano
	Deel van het Heilige Roomse Rijk
(Details)	(Details)
Algemene gegevens
Hoofdstad	Milaan
Talen	Italiaans
Religie(s)	Rooms-katholiek
Regering
Dynastie	Huis Visconti, Sforza, huis Habsburg
Staatshoofd	Hertog

Het hertogdom Milaan was een hertogdom in Noord-Italië. Het hertogdom ontstond in 1395 toen Gian Galeazzo Visconti de hertogelijke titel kocht van Wenceslaus, Rooms-Duits koning van het Heilige Roomse Rijk. Visconti was heer van Milaan.

Zwitserse veroveringen en de Italiaanse Oorlogen

Vanaf 1410 vielen de Zwitsers van het Oude Eedgenootschap het hertogdom binnen vanuit het noorden. De Zwitserse macht groeide en ze wilden de zuidelijke toegangen tot de Alpenpassen controleren. Eerst veroverden ze de Valle Leventina, de vallei die toegang gaf tot de zuidkant van de Gotthardpas. In 1416 zetten de Zwitsers hun expansie door en veroverden ze Bellinzona, de Vallemaggia en de regio's van Lugano en Locarno. In 1418 annexeerden ze ook de Ossolavallei.

Het hertogdom Milaan, onder leiding van hertog Filippo Maria Visconti, sloeg terug en stuurde een groot leger om de Zwitsers te verdrijven. In 1422 kwam het tot een confrontatie bij Arbedo, net ten noorden van Bellinzona. Hoewel de Zwitsers zware verliezen aan de Milanezen toebrachten, werden ze uiteindelijk verslagen. De nederlaag bij Arbedo dwong de Zwitsers om zich terug te trekken en het grootste deel van hun veroveringen, waaronder Bellinzona en de Ossolavallei, weer aan Milaan af te staan. Ze behielden wel de strategisch belangrijke Valle Leventina.

De Franse koning Lodewijk XII claimde het hertogdom Milaan en veroverde het hertogdom in 1499. Hij veroverde Milaan in 1499 en regeerde er tot 1512. Milaan werd de inzet van de oorlog van de Liga van Kamerijk, een coalitie van Europese machten, waaronder paus Julius II en koning Ferdinand II van Aragon. Het doel was om de Franse overheersing van Noord-Italië te beëindigen en de Franse koning Lodewijk XII uit het hertogdom Milaan te verdrijven. De Zwitserse huurlingen werden ingehuurd door de paus en Spanje, maar hadden ook hun eigen ambities. De Zwitsers waren op het toppunt van hun macht en veroverden het hertogdom. Ze installeerden Massimiliano Sforza, een lid van de voormalige heersende familie, als een marionettenhertog om hun heerschappij te legitimeren.

Frankrijk sloeg echter terug en kon de Zwitsers verslaan in de Slag bij Marignano in 1515. Ondanks de nederlaag van de Zwitsers verloor het hertogdom vier van de zestien provincies aan Zwitserland: Lugano, Locarno, Mendrisio en Vallemaggia. In tegenstelling tot de gebieden in het huidige Ticino eisten de Fransen wel de Ossola-vallei opnieuw op als cruciaal onderdeel van het hertogdom Milaan. Het Val d'Ossola beheerste de toegang tot de Simplonpas en fungeerde als economische slagader voor Milaan. Na het verlies bij Marignano gaf de Zwitserse Confederatie haar expansiepolitiek op. Het verlies van de Ticinese gebieden bleef definitief.

Met de Vrede van Cateau-Cambrésis (1559) werd het hertogdom verbonden met het Spaanse Rijk, maar het bleef formeel deel uitmaken van het Heilige Roomse Rijk.

Oostenrijks bezit

Tijdens de Spaanse Successieoorlog (1701-1713) stonden de Oostenrijkse Habsburgers een deel van hun aanspraken op het hertogdom in 1703 af aan het huis Savoye in ruil voor hun steun bij het Verdrag van Turijn en wel de provincies Alessandria en Lomellina, verder Valsesia. De Vrede van Utrecht (1713) verdeelde het hertogdom volgens de eerder gemaakte verdragen tussen Oostenrijk en het Huis Savoye. Tijdens deze oorlog koos de hertog van Mantua de zijde van Frankrijk. De keizer deed de hertog daarop in de rijksban wegens felonie en confisqueerde zijn bezittingen. Hij beleende vervolgens zichzelf met het hertogdom Mantua. Omdat dit hertogdom grensde aan het hertogdom Milaan, werden de beide hertogdommen bestuurlijk verenigd.

Tijdens de Poolse Successieoorlog kocht Oostenrijk opnieuw de steun van het huis Savoye door in 1735 bij een Voorverdrag van Wenen de provincies Tortona en Novara af te staan.

Ook tijdens de Oostenrijkse Successieoorlog diende het hertogdom Milaan weer als koopwaar. In 1743 werden bij het Verdrag van Worms de provincies Bobbio en Vigevano, het grootste deel van de provincie Pavia en het grootste deel van het graafschap Anghiera afgestaan.

Dit alles werd in 1748 werd in 1748 bevestigd in de Vrede van Aken. Oostenrijk was toen nog in het bezit van de provincies Milaan, Como, Lodi en Cremona en een klein deel van de provincie Pavia en een klein deel van het graafschap Anghiera.^[1]

Einde

In 1796 werd het hertogdom door Napoleon Bonaparte ingenomen, waarna het deel ging uitmaken van de Transpadaanse Republiek. In 1797 werd het verlies van Milaan door Oostenrijk bij de Vrede van Campo Formio erkend en werd het hertogdom officieel opgeheven.

Na het Congres van Wenen (1815) werd het hertogdom een deel van het koninkrijk Lombardije-Venetië, een onderdeel van het Keizerrijk Oostenrijk.