Holwinde

Gehucht in Nederland
Situering
Provincie	Groningen (provincie) Groningen
Gemeente	Het Hogeland Het Hogeland
Coördinaten	53° 24′ NB, 6° 39′ OL
Overig
Postcode	9998
Netnummer	0595
Belangrijke verkeersaders
Portaal    Nederland

Holwinde (Gronings:Holwien) is een gehucht in de gemeente Het Hogeland in de provincie Groningen. Het ligt ten zuiden van Uithuizen, net onder Oldorp aan de weg naar Helwerd en Rottum. De buurtschap valt gedeeltelijk onder Rottum (Hogeweg) en gedeeltelijk onder Uithuizen (Holwindsterweg). In 1840 bestond Holwinde uit 6 huizen en telde het gehucht 28 inwoners.

De naam Holwinde zou afkomstig zijn van 'hol' dat 'laaggelegen' of 'moerassig' betekent en 'winde', hetgeen duidt op een wending; 'wat een gebogen vorm heeft'. Dit zou dan duiden op een bocht in het nabijgelegen Holwindermaar, later Helwerdermaar en Meedstermaar. Dit maar scheidt ook de boerderijen Holwinde en Langenhuis.

De naam van de streek ging over op de plaatselijke Sybrandaheerd. Deze heerd groeide uit tot een borg met dezelfde naam. Het borgterrein is deels nog te herkennen, de oude gracht is nog grotendeels aanwezig. In de 17e eeuw bevond zich hier tevens een katholiek schuilkerkje met een statie van de Jezuïeten, die nog in 1701 wordt vermeld.

• 
  De borg op de kaart van Willem en Frederik Coenders van Helpen (1678)

Zie de categorie Holwinde van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.