Jens Stoltenberg | ||||
---|---|---|---|---|
Geboren | 16 maart 1959 Oslo | |||
Land | Noorwegen | |||
Politieke partij | DNA | |||
Partner | Ingrid Schulerud | |||
Beroep | Econoom | |||
Handtekening | ||||
Secretaris-generaal van de NAVO | ||||
Aangetreden | 1 oktober 2014 | |||
Einde termijn | 1 oktober 2024 | |||
Voorganger | Anders Fogh Rasmussen | |||
Opvolger | Mark Rutte | |||
Premier van Noorwegen | ||||
Aangetreden | 17 oktober 2005 | |||
Einde termijn | 16 oktober 2013 | |||
Monarch | Harald V | |||
Voorganger | Kjell Magne Bondevik | |||
Opvolger | Erna Solberg | |||
Premier van Noorwegen | ||||
Aangetreden | 3 maart 2000 | |||
Einde termijn | 19 oktober 2001 | |||
Monarch | Harald V | |||
Voorganger | Kjell Magne Bondevik | |||
Opvolger | Kjell Magne Bondevik | |||
|
Jens Stoltenberg (Oslo, 16 maart 1959) is een Noors politicus en voormalig secretaris-generaal van de NAVO van 1 oktober 2014 tot 1 oktober 2024. Hij volgde toen de Deen Anders Fogh Rasmussen op. Van 2000 tot 2001 en van 2005 tot 2013 was hij premier van Noorwegen.
Hij stamt uit een echte politieke familie. Zijn vader, Thorvald Stoltenberg was minister van Defensie en van Buitenlandse zaken en topambtenaar bij de Verenigde Naties. Zijn moeder Karin Heiberg was staatssecretaris. Evenals hun zoon, behoorden beiden tot de Noorse Arbeiderspartij.
Carrière
[bewerken | brontekst bewerken]Stoltenberg begon zijn carrière in de jeugdbeweging van de Arbeiderspartij. Op 21-jarige leeftijd werd hij al gevraagd om staatssecretaris te worden in het kabinet van Gro Harlem Brundtland. Zij zag in Stoltenberg een potentiële opvolger. Na haar aftreden probeerde hij ook partijleider van de Noorse Arbeiderspartij te worden, maar verloor de strijd van Thorbjørn Jagland.
In 1993 werd hij minister in het kabinet van Jagland, eerst op het belangrijke ministerie van Economie en Energie, later als minister van Financiën. Na de verkiezingen van 1997 belandde de Arbeiderspartij in de oppositie. Stoltenberg werd fractieleider van de partij in het Storting, het Noorse parlement.
Eerste termijn als premier
[bewerken | brontekst bewerken]Na de val van het minderheidskabinet van Kjell Magne Bondevik in maart 2000 werd Stoltenberg minister-president.
Ook het kabinet van Stoltenberg was een minderheidskabinet. Bij de verkiezingen in 2001 leed de Arbeiderspartij grote verliezen, waardoor Bondevik opnieuw een regering kon vormen. Door de nederlaag ontstond er onrust in de Arbeiderspartij, maar in 2002 werd Stoltenberg toch tot algeheel partijleider gekozen, als opvolger van Jagland.
Tweede termijn als premier
[bewerken | brontekst bewerken]Bij de verkiezingen in september 2005 boekte de Arbeiderspartij een grote overwinning. De partij had voor de verkiezingen aangegeven een coalitie met de Linkse Socialisten en de Centrumpartij te willen vormen. Bij de verkiezingen behaalden de drie samen een nipte meerderheid in het Noorse parlement. Op 17 oktober trad Stoltenberg opnieuw als minister-president van een coalitiekabinet aan.
Na verlies bij de verkiezingen van 2013 gaf hij het premierschap over aan Erna Solberg.
Secretaris-generaal NAVO
[bewerken | brontekst bewerken]Op 28 maart 2014 hebben de ministers van buitenlandse zaken van de NAVO-lidstaten Stoltenberg per 1 oktober 2014 tot secretaris-generaal van de NAVO benoemd als opvolger van de Deen Anders Fogh Rasmussen.[1] Nadat zijn ambtstermijn al diverse keren was verlengd, werd in 2023 bekend dat hij in elk geval tot oktober 2024 aanblijft in zijn functie. Per 1 oktober 2024 werd hij opgevolgd door Mark Rutte.
Onderscheidingen
[bewerken | brontekst bewerken]- 2023: Grootlint Leopoldsorde[2]
- 2024: Presidential Medal of Freedom[3]
- 2024: Ridder-grootkruis Orde van Oranje Nassau [4]
- ↑ 'Jens Stoltenberg nieuwe NAVO-chef', NU.nl 28 maart 2014, geraadpleegd op 28 maart 2014.
- ↑ NAVO-secretaris-generaal Stoltenberg krijgt Grootlint in Leopoldsorde. msn.com (19 april 2024). Geraadpleegd op 10 juli 2024.
- ↑ Biden belooft Oekraïne meer luchtverdedigingssystemen in speech op NAVO-top. nos.nl (10 juli 2024). Geraadpleegd op 10 juli 2024.
- ↑ Secretaris-generaal van de NAVO Stoltenberg ontvangt Ridder Grootkruis in de Orde van Oranje-Nassau. koninklijkhuis.nl (26 september 2024). Geraadpleegd op 26 september 2024.