Juan Carlos María Isidro de Borbón y Braganza (Aranjuez, 15 mei 1822 – Brighton, 21 november 1887), graaf van Montizón, was van 1860 tot 1868 als Johan III de derde carlistische pretendent naar de troon van Spanje en sinds 1883 ook (niet algemeen aanvaard) legitimistisch pretendent naar de troon van Frankrijk.
Don Juan was de tweede zoon van Carlos (V) María Isidro, de eerste carlistische pretendent, en diens echtgenote Maria Francisca van Portugal, een dochter van koning Johan VI. Hij leefde tot 1833 in Madrid en volgde zijn vader in 1834 naar Engeland. In 1847 trouwde hij te Modena met aartshertogin Maria Beatrix van Oostenrijk-Este (1824-1906), een dochter van Frans IV van Modena. Uit het huwelijk werden twee zoons geboren: Carlos María de los Dolores (1848-1909) en Alfonso Carlos (1849-1936).
In tegenstelling tot zijn voorgangers toonde Juan geen enkele politieke ambitie; het carlisme achtte hij een zinloze onderneming. Hij nam in 1860 niet deel aan de mislukte opstand van zijn broers Carlos (VI) Luis en Fernando. Zijn interesse lag eerder bij de wetenschap: hij bezocht in 1860 Schotland en Lapland en was meer geïnteresseerd in biologie, natuur- en scheikunde dan in politiek.
Juan volgde in 1861 de kinderloze Carlos Luis op als troonpretendent, maar alleen zijn stiefmoeder Maria Theresia van Portugal kon hem ervan overtuigen zijn aanspraak op de troon niet op te geven en zich niet te verzoenen met zijn rivale Isabella II. Toen Isabella's populariteit afnam en de kansen voor het carlisme toenamen, droeg Juan zijn aanspraken over op zijn zoon Carlos (VII), die hij steunde in de Derde Carlistenoorlog.
Hij werd opnieuw pretendent na de dood van Henri, graaf van Chambord in 1883, die als Hendrik V de Franse troon opeiste. Als hoofd van het huis Bourbon in mannelijke lijn werd hij door een deel van de legitimisten als Henri's opvolger beschouwd. Omdat Juans voorvader Filips V in 1712 evenwel voor zichzelf en zijn nakomelingen afstand had gedaan van zijn recht op de Franse troon en de graaf van Chambord de Orleanist Philippe, graaf van Parijs als opvolger had aangewezen, genoot de laatstgenoemde meer steun. Juan verklaarde inderdaad hoofd van het huis Bourbon en Frans troonpretendent te zijn, maar heeft nooit geprobeerd deze claim te verwezenlijken. Na zijn dood in 1887 nam Carlos ook dit pretendentschap over.
Voorganger: Karel (VI) |
Carlistisch troonpretendent 1860-1868 |
Opvolger: Karel (VII) |
Voorganger: Hendrik (V) |
Legitimistisch troonpretendent 1883-1887 |
Opvolger: Karel (XI) |