Dit is een lijst van Braziliaanse indianenvolken, taalfamilies, talen, indianenlocaties, bevolkingscijfers en data. Bepaalde groepen kunnen in meer dan een afdeling thuishoren.

De inheemse volken in Brazilië (Portugees: povos Indígenas no Brasil) omvatten een groot aantal verschillende etnische groepen die het land bewoonden voorafgaand aan de Europese invasie rond 1500. In de Portugese taal werd het woord Índios ("indianen") gebruikt om de bevolking van de Amerika's aan te duiden, terwijl de mensen van het Aziatische India Indianos genoemd worden.

Op het moment van de Europese ontdekking bestond een groot deel van de inheemse volken uit semi-nomadische stammen die leefden van jagen, vissen, het verzamelen en migrerende landbouw. Veel van de naar schatting 2.000 volkeren en stammen, die in de 16e eeuw bestonden zijn uitgestorven als gevolg van de Europese invasie. De inheemse bevolking stierf aan door de Europeanen binnengebrachte ziekten waar zij geen weerstand tegen hadden, of werd door hen gedood. Van een geschatte Precolumbiaanse bevolking van 15 miljoen liep hun aantal terug naar ongeveer 300.000 in 1997, gegroepeerd in zo'n 220 stammen die ongeveer honderd talen spreken.

Waarschijnlijk bevinden zich in de oerwouden nog ongeveer vijftig geïsoleerde groepen die nog nooit contact met de westerse wereld hebben gehad. In 2007 bevestigde rapporteerde Funai de aanwezigheid van 67 verschillende geïsoleerd levende volksstammen in Brazilië, een stijging ten opzichte van veertig in 2005. Met deze toevoeging heeft Brazilië heeft nu Nieuw-Guinea overtroffen als het land met het grootste aantal geïsoleerd levende volkeren.

Zeven Terras Indígenas (TI) (reservaten) zijn exclusief gereserveerd voor geïsoleerde stammen:

• TI Alto Tarauacá in Acre - diverse stammen. (Isolados do Alto Tarauacá)
• TI Hi-Merimã in Amazonas – Himerimã. (Isolados do Medio Purus)
• TI Massaco in Rondônia – Sirionó (Isolados do rio São Simão)
• TI Igarapé Omerê in Rondônia – Kanoe do Omerê & Akuntsu
• TI Rio Muqui in Rondônia – Isolados das cabeceiras do rio Muqui (gegeven als Miqueleno-Kujubim in de tabel).
• TI Rio Pardo in Mato Grosso en Amazonas – Isolados do Rio Pardo (Tupi-Guarani–Kawahibi).
• TI Xinane isolados in Acre – onbekend.

Brazilië ratificeerde in 1952 het genocideverdrag. In 2013 dook na meer dan 40 jaar een achtergehouden, 7000 pagina eindrapport uit 1967 op van openbaar aanklager Jader de Figueiredo Correia over de gruwelijke misbruiken door het ministerie voor de bescherming van de inheemse bevolking (Portugees “Serviço de Proteção ao Índio”, SPI), die dus in de praktijk het omgekeerde uitvoerde.^[1] Het rapport schetst een geschiedenis met talloze moordpartijen, begaan tegen inheemse volkeren. Sommige daarvan zijn juridisch erkend als genocide, of worden door internationale juristen als zodanig beschouwd.

• (en) (pt) (es) Povos Indígenas no Brasil - Table of the Indigenous Peoples

Zie de categorie Inheemse volken van Brazilië van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.