Lijst van proosten van het Sint-Lambertuskapittel in Luik

De proosten van Sint-Lambertus waren de hoogproosten (Frans: grand-prévôts) van de Sint-Lambertuskathedraal in Luik, die vanaf de 11e eeuw tot aan het einde van het ancien régime de leiding hadden over het kathedrale kapittel van Sint-Lambertus in Luik. De proosten waren tevens aartsdiakens van Luik en plaatsvervangers van de prins-bisschoppen. Het domproostschap in Luik was in het prinsbisdom Luik een belangrijke politieke functie en vormde voor veel proosten tevens een 'opstapje' voor andere hoge geestelijke ambten in het Maas-Rijngebied. Zo hadden veel Luikse domproosten tevens inkomsten uit proostschappen of kanunnikaten bij andere prestigieuze kapittels. Minstens 10 proosten van Sint-Lambertus werden later gekozen tot prins-bisschop van Luik, zeker 5 proosten werden aartsbisschop van Keulen, 2 werden bisschop van Metz, 1 werd bisschop van Parijs en 1 werd bisschop van Utrecht. Minstens drie proosten brachten het tot kardinaal. Onderstaande lijst is incompleet.

Naam	Periode	Opmerkingen
Robert	ca. 1000	Neef van Notger. Eerste domproost van Luik?
Godschalk van Luik	vóór 1021(?)	Stichter van de Sint-Bartolomeüskerk. In 1021 elekt van Luik (niet benoemde prins-bisschop van Luik)
Waso	1029-1042(?)	Scholaster van de kathedraalschool van Luik. Vanaf 1042 prins-bisschop van Luik
Humbertus of Hugo	1050? - 1086	Tevens proost van het Sint-Servaaskapittel in Maastricht en aartsdiaken van Toxandrië (aartsdiakonaat Brabant)
Frederik van Namen	ca. 1095 - 1119	Tevens aartsdiaken. Vanaf 1119 prins-bisschop van Luik
Andries van Cuijk	1119 - 1123	Tevens aartsdiaken van Kempenland. Van 1121 tot 1123 waarnemend prins-bisschop van Luik. Vanaf 1128 bisschop van Utrecht
Steppo	ca. 1129-1136	In 1111 genoemd als aartsdiaken. Tevens proost van het Onze-Lieve-Vrouwekapittel te Maastricht.^[1]
Hendrik van Leyen	1140/41-1145	In 1130 genoemd als aartsdiaken van Haspengouw. In 1135 aartsdiaken van Trier. In 1140 genoemd als proost van Onze-Lieve-Vrouwe in Maastricht. Vanaf 1145 prins-bisschop van Luik.^[2]
Alexander II	1145 - 1164	Vanaf 1164 prins-bisschop van Luik
Filips I van Heinsberg	1164? - 1168	Vanaf 1168 aartsbisschop en keurvorst van Keulen
Albert van Rethel	ca. 1191	Tevens aartsdiaken van Henegouwen. In 1191 prins-elekt van Luik, met Albert van Leuven. Uiteindelijk werd de keizerlijke kandidaat Lotharius van Hochstaden prins-bisschop
Otto van Valkenburg	ca. 1196	Zoon van Gosewijn III van Valkenburg. Vanaf 1177 aartsdiaken van Kempenland
Hugo van Pierrepont	vóór 1200	Vanaf 1200 prins-bisschop van Luik
Johan II van Rummen	1202 - 1229	Vanaf 1229 prins-bisschop van Luik
Jakob van Lotharingen	1230 - 1237	Zoon van Ferry II van Lotharingen. Vanaf 1239 bisschop van Metz
Hendrik van Beaumont	1239 - 1242	Van 1230-1239 aartsdiaken van Henegouwen. Vanaf 1239 proost en aartsdiaken van Luik
Jan van Condé	1243 - 1278
Burchard van Avesnes	vóór 1282?	Tevens domproost van Utrecht en proost van Onze Lieve Vrouwe te Maastricht. Vanaf 1282 bisschop van Metz
Adolf II van Waldeck	1282? - 1289	Tevens domproost van Utrecht en Trier. Vanaf 1301 prins-bisschop van Luik
Arnold van Blankenheim	1289 - 1312	Tevens kanunnik in Keulen (Apostelenkerk), Münster en Münstereiffel (Chrysanthus- en Dariakerk). Vermoord te Luik in 1312
Walram van Gulik	1329 - 1331	Vanaf 1331 aartsbisschop van Keulen
Engelbert III van der Mark	1332 - 1345	Vanaf 1345 prins-bisschop van Luik. Vanaf 1364 aartsbisschop van Keulen
Etienne de Poissy	1369 - 1373	Deken van Notre-Dame van Parijs. Vanaf 1363 bisschop van Parijs. Vanaf 1368 kardinaal, vanaf 1369 kardinaal-grootpenitentiarius
Jean Gill^[3]	1384 - 1407	Afkomstig uit Normandië. Vanaf 1386 tevens kanunnik van Sint-Servaas in Maastricht. Lid van de Romeinse Curie (1401-07). Pauselijk nuntius in Keulen, Trier. Vanaf 1405 kardinaal
Jan III van Ligne	1430 - 1443	In 1443 uitgetreden. Volgde zijn vader Jan II op als heer van Ligne. Stierf kinderloos. Opgevolgd door zijn neef Jan IV van Ligne
Johan van Horne	? - 1483	Vanaf 1483 prins-bisschop van Luik
Frans van Busleyden	1485 - 1499?	Tevens proost in Gent en Antwerpen. Vanaf 1499 prins-aartsbisschop van Besançon
Jan van Horne	circa 1530	na 1531 uitgetreden uit de geestelijke stand
Adolf van Schaumburg	1533 - 1546	In 1528 kanunnik van de Luikse kathedraal. Tevens kanunnik in Mainz, proost van de Heilig Kruiskerk in Luik, deken en later proost van de Sint-Gereonkerk in Keulen en deken van de Dom van Keulen. Vanaf 1546 aartsbisschop van Keulen
Anton van Schaumburg	1546 - 1557	Broer en opvolger van de vorige proost. Tevens vanaf 1543 proost van Sint-Servaas in Maastricht. Vanaf 1557 aartsbisschop van Keulen
Arnold Hoen van Hoensbroeck	1581 - 1585	In 1543 kanunnik van Sint-Lambertus. Vanaf 1569 proost van de Sint-Janskerk
Wynand van Wijngaerde	1606 - 1618
Arnold van Bocholtz	1619 - 1632	Tevens domproost van Hildesheim. In Luik tevens aartsdiaken
Jean Frentz	1633 - 1640
Jan van Elderen	1640 - 1652
Paulus-Johannes van Groesbeek	1652 - 1675
Emmanuel de la Tour d'Auvergne^[4]	1675 - 1715	Zoon van Frederik Maurits de La Tour d'Auvergne. Vanaf 1669 kardinaal. Verloor in 1694 de strijd om de Luikse bisschopszetel met Jozef Clemens van Beieren. Kardinaal-bisschop van Ostia-Velletri (tevens deken van het College van Kardinalen)
Maximilien-Henri de Poitiers	1715 - 1724	Tevens abt in Dinant en kanselier van Jozef Clemens van Beieren.
Maximiliaan-Hendrik van Horion	1748 - 1759	Vanaf 1710 kanunnik van Sint-Lambertus. Vanaf 1725 aartsdiaken van Kempenland. Vanaf 1744 tevens proost van Maaseik en eerste minister van het prinsbisdom Luik
Ferdinand Conrad van Haxhe	1776 - 1791	Anti-revolutionair. Laatste(?) grand-prévôst van Luik

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

Bosman, A.F.W. (1990): De Onze Lieve Vrouwekerk te Maastricht. Bouwgeschiedenis en historische betekenis van de oostpartij. Clavis Kunsthistorische Monografieën, deel IX. De Walburg Pers, Zutphen. ISBN 906011-688-7
(fr) Kupper, J.L., Liège et l'église impériale. Luik, 1981
(fr) Lejeune, J., La principauté de Liège. Luik, 1948
(fr) Theux de Monjardin, J. de, Le chapitre de Saint-Lambert, deel 1-4, Brussel, 1871-72
Ubachs, Pierre J.H., en Ingrid M.H. Evers (2005): Historische Encyclopedie Maastricht. Walburg Pers, Zutphen / RHCL, Maastricht. ISBN 90-5730-399-X

↑ Bosman (1990), p. 173.
↑ Bosman (1990), p. 174.
↑ Zie Jean Gilles (cardinal) op Franse Wikipedia.
↑ Zie Cardinal de Bouillon op Engelse Wikipedia.

[1] Bosman (1990), p. 173.

[2] Bosman (1990), p. 174.

[3] Zie Jean Gilles (cardinal) op Franse Wikipedia.

[4] Zie Cardinal de Bouillon op Engelse Wikipedia.

[1]

[2]

[3]

[4]