De gemeente Waterland telt 322 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Hieronder een overzicht.

Zie ook de gemeentelijke monumenten in Waterland.

De plaats Broek in Waterland telt 83 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Broek in Waterland voor een overzicht.

De plaats Ilpendam telt 5 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Vroeg-19e-eeuws pand met zolderverdieping				Dorpsstraat 51 Dorpsstraat 51	52° 27' 42" NB, 4° 57' 6" OL	22937	Meer afbeeldingen
Hervormde Kerk	Kerk en kerkonderdeel	1656 (gedeeltes) 1656 (gedeeltes)		Kerkstraat bij 17 Kerkstraat bij 17	52° 27' 48" NB, 4° 57' 6" OL	22938	Meer afbeeldingen
Toren van de Nederlands Hervormde Kerk	Kerk en kerkonderdeel	1868 1868		Kerkstraat 19 Kerkstraat 19	52° 27' 48" NB, 4° 57' 5" OL	22939	Meer afbeeldingen
Pastorie van de Nederlands Hervormde Kerk	Kerkelijke dienstwoning	1868 (steen) 1868 (steen)		Kerkstraat 20 Kerkstraat 20	52° 27' 48" NB, 4° 57' 5" OL	22940	Meer afbeeldingen
Woonhuis Van den Doel		1957-1959 1957-1959	Gerrit Rietveld Gerrit Rietveld	Monnickendammerrijweg 31C Monnickendammerrijweg 31C	52° 27' 34" NB, 4° 57' 21" OL	532251	Meer afbeeldingen

De plaats Katwoude telt 1 inschrijving in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
De Kathammer of De Katwoudermolen	Industrie- en poldermolen	ca. 1650/1896/1986 ca. 1650/1896/1986		Achterdichting 1A Achterdichting 1A	52° 29' 25" NB, 5° 3' 25" OL	527682	Meer afbeeldingen

De plaats Marken telt 150 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Marken voor een overzicht.

De plaats Monnickendam telt 74 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Monnickendam voor een overzicht.

De plaats Watergang telt 7 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Hervormde Kerk. Vijfzijdig gesloten gebouw in gotische trant	Kerk en kerkonderdeel	1642 1642		Dorpsstraat 33A Dorpsstraat 33A	52° 26' 23" NB, 4° 57' 10" OL	23824	Meer afbeeldingen
Houten huis onder met pannen gedekt zadeldak. Afhang aan de linkerzijde	Woonhuis	18e of 19e eeuw 18e of 19e eeuw		Dorpsstraat 68 Dorpsstraat 68	52° 26' 7" NB, 4° 57' 8" OL	23825	Meer afbeeldingen
Stal met aangebouwd hooihuis	Boerderij	1912 ca. 1912 1912 ca. 1912		Dorpsstraat 13 Dorpsstraat 13	52° 26' 30" NB, 4° 57' 11" OL	512664	Meer afbeeldingen
Hooihuis	Boerderij	1900 1900		Dorpsstraat 15 Dorpsstraat 15	52° 26' 29" NB, 4° 57' 10" OL	512665	Meer afbeeldingen
Hooihuisboerderij, in hout uitgevoerd, bestaande uit een achter elkaar gelegen woonhuis, stal en hooihuis	Boerderij	ouder dan 1826 (woonhuis) 1899 (stal) 1900 (hooihuis) ouder dan 1826 (woonhuis) 1899 (stal) 1900 (hooihuis)		Dorpsstraat 18 Dorpsstraat 18	52° 26' 30" NB, 4° 57' 9" OL	512666	Meer afbeeldingen
Hooihuisboerderij	Boerderij	1889 1889		Dorpsstraat 20 Dorpsstraat 20	52° 26' 30" NB, 4° 57' 6" OL	512667	Meer afbeeldingen
Hooihuis. In 1904 werd tegen de westzijde een aangekapt gedeelte opgetrokken. Het hooihuis maakt deel uit van een boerderij bestaande uit woning en stal	Boerderij	1881 1881		Dorpsstraat 42 Dorpsstraat 42	52° 26' 21" NB, 4° 57' 8" OL	512668	Meer afbeeldingen

De plaats Zuiderwoude telt 4 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.

Object	Oorspronkelijke functie?	Bouwjaar	Architect	Locatie	Coördinaten?	Nr.?	Afbeelding
Hervormde kerk	Kerk en kerkonderdeel	1877 1877		Zuiderwouder Dorpsstraat 1 Zuiderwouder Dorpsstraat 1	52° 25' 57" NB, 5° 1' 60" OL	11090	Meer afbeeldingen
Boerderij van het Westfriese stelptype, in oorsprong op een terp gesitueerd, met uitgebouwd voorhuis onder pannen zadeldak, met licht overstek, boeiborden en spaakvormige bekroning met makelaar, en met bedrijfsgedeelte onder rieten stolpdak, met pannen rand onderlangs	Boerderij	1600 17e eeuw 1600 17e eeuw		Dijkeinde 1 Dijkeinde 1	52° 25' 47" NB, 5° 2' 43" OL	341859	Meer afbeeldingen
Pastorie	Dienstwoning	1912 1912		Zuiderwouder Dorpsstraat 2 Zuiderwouder Dorpsstraat 2	52° 25' 56" NB, 5° 2' 1" OL	512669	Meer afbeeldingen

• Lijst van gemeentelijke monumenten in Waterland

Zie de categorie Rijksmonumenten in Waterland van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.