Ruimtevluchten naar de Zon worden uitgevoerd
- omdat de aardse dampkring het licht zo sterk verspreidt dat bijvoorbeeld de corona op Aarde alleen te zien is bij een zonsverduistering;
- omdat wetenschappers de gamma-, röntgen- en uv-straling willen meten (de aardatmosfeer absorbeert deze soorten straling);
- omdat plekken als de polen vanaf de aarde niet te zien zijn, zodat die vanaf een andere positie geobserveerd moeten worden.
Naam | Land/organisatie | Lancering | Baan | Opdracht en resultaten | Laatste contact/einde missie | Afbeelding |
---|---|---|---|---|---|---|
Orbiting Solar Observatory (OSO 1) |
NASA | 7-3-1962 | baan rond Aarde; 522 x 535 km, inclinatie 32,8 graden | onderzoek naar o.a röntgenstraling van de Zon | 6-8-1963 missie gestaakt; 8-10-1981 verbrand in atmosfeer | ![]() |
OSO 2 | NASA | 3-2-1965 | baan om Aarde 294x 306 km; 323,8 graad incl | 8-8-1989 re-entry, dus verbrand in de atmosfeer | ||
Pioneer 6 | NASA | 16-12-1965 | interplanetaire baan 0,8 AE | in kaart brengen zonnewind, kosmische straling en magnetisch veld zon | 8-12-2000 | ![]() |
Pioneer 7 | NASA | 17-8-1966 | interplanetaire baan 1,1 AE | in kaart brengen zonnewind, kosmische straling en magnetisch veld zon | 31-3-1995 | ![]() |
OSO 3 | NASA | 8-3-1967 | 546 x 570 km; 32,8 graden | gamma- en röntgenstralen van de Zon | 10-11-1969; 4-4-1982 verbrand in de atmosfeer | ![]() |
OSO 4 | NASA | 18-10-1967 | uv-, röntgen- en gammastraling | 7-12-1971 | ![]() | |
Pioneer 8 | NASA | 13-12-1967 | interplanetaire baan 1,1 AE | in kaart brengen zonnewind, kosmische straling en magnetisch veld zon | 22-8-1996 | ![]() |
Pioneer 9 | NASA | 13-11-1968 | interplanetaire baan 0,8 AE | in kaart brengen zonnewind, kosmische straling en magnetisch veld zon | 1983; contact verloren | ![]() |
OSO5 | NASA | 22-1-1969 | baan 538 x 559 km incl 33 graden | juli 1975 | ![]() | |
OSO 6 | NASA | 9-8-1969 | baan om aarde 489x554km; inclin 32,9 graden | onderzoek zonnevlammen | januari 1972 | |
Pioneer E | NASA | 17-8-1969 | storing eerste trap; zelfvernietiging | |||
OSO 7 | NASA | 29-9-1971 | baan om Aarde; 326 x 571 km; inclin 33,1 graden | harde röntgen- en gammastraling | 9-7-1974 verbrand | ![]() |
OSO 8 | NASA | 21-6-1975 | baan om Aarde 559 x 553 km, inclinatie 32,9 graden | kosmische straling; achtergrondstraling | 2-10-1978 | ![]() |
Skylab 1 t/m 4 Apollo Telescope Mount |
NASA | 14-5-1973 | bemand ruimtestation baan Aarde | onderzoek zon en corona bemande missies: Skylab 2: 25-5-1973 – 22-6-1973 Skylab 3: 28-7-1973 – 25-9-1973 Skylab 4: 16-11-1973 – 8-2-1974 |
11-7-1979 verbrand in de atmosfeer; brokstukken neergestort op aarde | ![]() |
Helios A | NASA en (West-)Duitsland | 10-12-1974 | baan rond zon; 0,30 AE | zonnewind, straling, micrometeorieten. | 1985 | ![]() |
Helios B | NASA en (West-)Duitsland | 15-1-1976 | baan rond zon, laagste punt 0,29 AE perihelium binnen baan Mercurius | zonnewind, straling, micrometeorieten | 1985 | ![]() |
International Cometary Explorer | NASA en ESA | 12-8-1978 | bij lagrangepunt L1 | onderzoek zonnewind; vanaf 1982 ingezet voor onderzoek kometen | 5-5-1997 missie gestaakt; 18-9-2008 nog contact | ![]() |
SolarMax | NASA | 14-2-1980 | baan om Aarde; 1984 onderhoud Space shuttle | tien zongrazende kometen; tijdens het zonnevlekkenmaximum blijkt de zon juist helderder | 2-12-1989 | ![]() |
Ulysses | ESA en NASA | 6-10-1990 | 1994 en 1995 en 1999 en 2000 over de polen van de zon gevlogen | zonnewind aan de polen veel sneller dan aan de evenaar; en in 1999 en 2000 dan in 1994/1995 | 1-7-2008 NASA: missie beëindigd; 3-7-2008 ESA; nog steeds actief. | ![]() |
Advanced Composition Explorer (ACE) | NASA | 25-8-1997 | lissajousbaan bij lagrangepunt L1 | studie van hoog energetische deeltjes en zonnewind | ![]() | |
Yohkoh zonneobservatorium = SOLAR A | JAXA | 30-8-1991 | baan om Aarde | onder andere röntgenopnamen | 14-12-2001; oriëntatie zon verloren, 12-9-2005 in atmosfeer verbrand | ![]() |
WIND | NASA | 1-11-1994 | aanvankelijk baan om Aarde; sinds 2004 bij lagrangepunt L1 | onderzoek zonnewind | 2011 nog actief | ![]() |
SOHO | ESA en NASA | 2-12-1995 | elliptische baan lange as 660.000 km om lagrangepunt L1 | groothoeklens voor onderzoek corona; zonnespectra; 100.000 kometen | nog actief | ![]() |
TRACE | NASA | 2-4-1998 | onderzoek (licht en uv) naar de structuur van de plasmastromen onder het zonoppervlak | laatste foto's 2010 | ![]() | |
Genesis | NASA | 8-8-2001 | lagrangepunt L1 | monster zonnewind retour | 8-9-2004 kwam capsule met een harde landing neer; deel van het monster te onderzoeken; moederschip is nog in baan | ![]() |
RHESSI | NASA | 5-2-2002 | onderzoek hoog-energetische fotonen zonnevlammen; bracht gammastraling zonnevlammen in kaart en werd gebruikt om de vorming van antimaterie bij deze zonnevlammen aan te tonen | uit dienst in 2018; 19-04-2023 verbrand in atmosfeer; brokstukken neergestort op aarde[1] | ![]() | |
Hinode (telescoop)= SOLAR-B | JAXA | 22-9-2006 | Zonsynchrone baan | Waarnemingen in zichtbaar licht, röntgen en uv | ![]() | |
STEREO (ruimtemissie) | NASA | 26-10-2006 | 2 sondes in baan Zon maken 3D-opnamen. | Sinds 5-2-2011 op de bedoelde locatie | ![]() | |
Solar Monitoring Observatory | ESA | Februari 2008 | Onderdeel ISS | Onder meer onderzoek uv-straling | ![]() | |
Koronas-Foton | Rusland | 30-1-2009 | Lage polaire baan om de Aarde | Onderzoek zonnevlammen en zonnewind | Na zes maanden problemen energievoorziening; 1-12-2009 contact verloren | |
Solar Dynamics Observatory(SDO) | NASA | 11-2-2010 | Baan om Aarde op 36000 km | Waarnemingen magnetisch veld Zon, helioseismische waarnemingen, Ultra-/violet. | ![]() | |
Picard | CNES | 15-6-2010 | 725 km aardbaan | Meten van de omvang van de Zon | ||
Interface Region Imaging Spectrograph | NASA | 27 juni 2013 | Ultraviolet spectrometer | |||
Deep Space Climate Observatory | NOAA | 11 februari 2015 | L1 | Zonnestormen met geladen deeltjes detecteren voor deze de Aarde raken. | ||
Parker Solar Probe | NASA | 26 augustus 2018 | Zal de zon zeer dicht naderen | ![]() | ||
Solar Orbiter | ESA en NASA | 10 februari 2020 | Baan om de Zon | ![]() | ||
Aditya-L1 | ISRO | 2 september 2023 | Corona | ![]() |
-
Zonnevlam vanuit Skylab 4.
-
Solarmax: Zon in H alfa.
-
Zonnevlek op opname van TRACE
-
Beelden van Japanse Hinode zonnetelescoop
-
Opname STEREO
Bronnen, noten en/of referenties
- Referenties
- ↑ (en) Hill, Denise, NASA Retired Solar Energy Imager Spacecraft Reenters Atmosphere. NASA (20 april 2023). Gearchiveerd op 22 april 2023. Geraadpleegd op 22 april 2023.