Martha Christina Tiahahu | ||
---|---|---|
Postzegel uitgegeven met de beeltenis van Tiahahu
| ||
Algemene informatie | ||
Volledige naam | Martha Christina Tiahahu | |
Geboren | 4 januari 1800 Nusa Laut, Nederlands-Indië | |
Overleden | 2 januari 1818 Bandazee | |
Bekend van | Guerillavechter |
Martha Christina Tiahahu (Nusa Laut, 4 januari 1800 - Bandazee, 2 januari 1818) was een Molukse vrijheidsstrijder en is een Nationale held van Indonesië.
Biografie
[bewerken | brontekst bewerken]Tiahahu werd geboren in het dorp Abubu op het eiland Nusa Laut en was een dochter van het dorpshoofd Paulus Tiahahu. Haar moeder Sina stierf toen Martha nog jong was. Met haar vader was Martha Tiahahu aanwezig op een bijeenkomst op 14 mei 1817 op Saparua met Pattimura, de leider van de opstand tegen het Nederlandse gezag. Hoewel Paulus Tiahahu zijn dochter aanvankelijk had verboden mee te gaan had hij haar niet kunnen weerhouden. Paulus Tiahahu sluit zich aan bij de opstand en met toestemming van Pattimura mag zijn dochter hem als "wapendraagster" vergezellen.[1]
De eerste gebeurtenis waarbij Martha Tiahahu en haar vader betrokken waren was de verovering van het blokhuis Beverwijk op de noordhoek van het nabijgelegen eiland Nusu Laut. Hierbij zouden ze bijna alle Nederlandse soldaten hebben gedood. Volgens Zacharia nam Tiahahu heldhaftig deel aan de gevechten. Tijdens de gevechten zou ze de soldaten met stenen hebben bekogeld. Ook zou zij een steen hebben gegooid naar de KNIL-commandant Ferdinand Vermeulen Krieger die haar en haar vader gevangen zou nemen. Ze werd met de andere opstandelingen gevangen gezet op het schip de Admiraal Evertsen. Haar vader werd geëxecuteerd bij het blokhuis BevHrwijk. Martha Chrisrina Tiahahu werd vrijgesproken, omdat ze te jong was. Volgens het verslag van Quirijn Maurits Rudolph Ver Huell zou ze bij de executie van haar vader "met vaste schreden" zijn teruggaan en "geen traan ontvlood haar oog".[2]
Marthe Tiahahu werd aan boord van het schip van Ver Huell gebracht. Aan boord werd ze ziek, maar ze wees het aanbod van voedsel en medicijnen af en overleed op 2 januari 1818. Ze kreeg een zeemansgraf in de Bandazee.[3]
Nationale held
[bewerken | brontekst bewerken]Martha Christina Tiahahu werd in 1969 tot nationale held van Indonesië uitgeroepen.
Op dat moment bestond er nog geen biografie over haar en in 1970 werd aan de Amboneze geschiedenisdocent F. Hitipeuw gevraagd om een eerste biografie over haar te schrijven. In 1981 volgde een tweede, meer wetenschappelijke biografie over Tiahahu van de hand van historica. L.J.H. Zacharia.[4]
In 1977 werd er een standbeeld voor haar opgericht in Ambon en ze kreeg ook een standbeeld in haar geboortedorp Abubu op Nusa Laut.
In Wierden is een straat naar haar vernoemd in de Molukse wijk, de Marthe C. Tiahahustraat.
Referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ Hans Straver (2018). Vaders en dochters: Molukse historie in de Nederlandse literatuur van de negentiende eeuw en haar weerklank in Indonesië. Uitgeverij Verloren, blz. 218-219. ISBN 9789087047023.
- ↑ Hans Straver (2018), blz. 221.
- ↑ Hans Straver (2018), blz. 222.
- ↑ Hans Straver (2018), blz. 217.