Georgië

Georgië (Georgisch: საქართველო, Sakartvelo) is een land in de Zuidelijke Kaukasus dat geografisch gezien vrijwel geheel in Zuidwest-Azië ligt en voor een klein deel in Europa. De hoofdstad is Tbilisi. Het land herwon haar onafhankelijkheid in 1991 van de Sovjet-Unie en oriënteert zich sindsdien voornamelijk op Europa. Het land is lid van de Verenigde Naties, de Raad van Europa, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa en het vroeg in 2022 het lidmaatschap voor de Europese Unie aan. Op economisch gebied is het lid van de Wereldhandelsorganisatie, de Organisatie voor Economische Samenwerking in het Zwarte Zeegebied, de GUAM en de Aziatische Ontwikkelingsbank.

Georgië grenst aan Rusland, Azerbeidzjan, Armenië, Turkije en de Zwarte Zee. Het land heeft twee autonome republieken, te weten Abchazië in het noordwesten en Adzjarië in het zuidwesten. De Georgische overheid heeft feitelijk geen gezag meer over Abchazië en het voormalig autonome Zuid-Ossetië, die zich in de jaren 1990 onafhankelijk verklaarden en door Rusland gecontroleerd worden. De status van Abchazië en Zuid-Ossetië vormt sindsdien een bron van terugkerende gewapende conflicten, laatstelijk in 2008.

Uitgelicht

De Tsjitsjilaki (Georgisch: ჩიჩილაკი) is een Georgische traditionele nieuwjaars- en kerstboom gemaakt van gesnoeide en gedroogde hazelaar- of walnoottakken die zijn geschaafd om een kleine kerstboom te vormen. Deze ornamenten hebben een hoogte van 20 centimeter tot 3 meter en komen voornamelijk uit de west-Georgische regio's Goeria en Samegrelo.

Oorspronkelijk was het een nieuwjaarsboom ontsproten uit heidense tradities en verbonden met de bijbelse levensboom, een symbool van hoop. De traditie van de tsjitsjilaki raakte na de kerstening van Georgië in 337 verweven met kerstmis dat in de nieuwjaarsperiode viel, waardoor de tsjitsjilaki ook wel de bijnaam 'Georgische kerstboom' kreeg. Het is een populaire kerst-accessoire geworden door de popularisering van de Europese kerstboomtraditie. Volgens de overlevering lijkt de geschaafde tak op de baard van de heilige Basilius de Grote uit de 4e eeuw, van wie wordt aangenomen dat hij mensen bezocht tijdens Kerstmis, vergelijkbaar met de kerstmantraditie. De herdenking van Basilius valt samen met nieuwjaar.

De tsjitsjilaki wordt traditioneel gedecoreerd met klein fruit zoals appeltjes, rode bessen, tangerijnen, noten en bladeren van de meekrap of andere vergelijkbare natuurlijke decoratie als offer aan de hemel voor een overvloedige oogst. De tsjitsjilaki's worden meestal op de dag voor Driekoningen ceremonieel verbrand, om het voorbijgaan van de problemen van het voorgaande jaar te symboliseren.

Hoofdstad

Tbilisi (Georgisch: თბილისი; letterlijk Warme Springbron) is de hoofdstad van Georgië. Tot 1936 heette de stad Tiflis, een naam die heden ook nog wel in gebruik is. Tbilisi ligt aan de rivier de Koera (Georgisch: Mtkvari) en heeft ongeveer 1,2 miljoen inwoners. De naam is afgeleid van het oud-Georgische woord T'pilisi.

De stad zou in de 5de eeuw opgericht zijn door Vachtang I Gorgasali, koning van Iberië (Kartli) en hij maakte er zijn hoofdstad van. Volgens een oude legende was het huidige grondgebied van Tiflis in de vijfde eeuw nog bedekt met bossen. Een algemeen aanvaarde versie van de legende verhaalt dat koning Vachtang I Gorgasali op jacht was in de dichtbeboste regio met een valk (soms ook vervangen door een havik of andere kleine roofvogel). Toen de valk een fazant gevangen had, vielen zij samen in een warmwaterbron. Hij was zo onder de indruk van de warmwaterbronnen dat hij beval het bos te snoeien en er een stad te stichten. De naam van de stad is dan ook afgeleid van warm, Tpili (თბილი). De naam "Tbili" of "Tbilisi" ("warme locatie") werd gegeven aan de stad vanwege de aanwezigheid van zwavelzuurrijke warmwaterbronnen.

Geografie

Georgië in de Kaukasus

Zwarte Zee

Kaspische
Zee

Rusland

Georgië

Noordelijke Kaukasus

Abchazië

Adzjarië

Zuid-Ossetië

Azerbeidzjan

Armenië

Turkije

Iran

Georgië is een land in de Zuidelijke Kaukasus, ook wel Transkaukasië genoemd, op de kruising van West-Azië en Oost-Europa, tussen de Zwarte Zee en de Kaspische Zee. Volgens Philip Johan von Strahlenbergs definitie van Europa in 1730, die gebruikt werd door de Russische tsaren, worden de Oeral in het oosten, en de gehele Kaukasus in het zuiden aangeduid als de grens van Europa. Hoe het ook zij, Georgië identificeert zichzelf uitdrukkelijk als een Europees land. Het grenst aan vier landen: in het noorden aan Rusland, in het zuidwesten Turkije, in het zuidoosten aan Armenië, in het oosten aan Azerbeidzjan terwijl de Zwarte Zee het westen afbakent. Georgië heeft in het algemeen een subtropisch klimaat, waarbij het zuidwesten warm en vochtig is, en het binnenland droger met verder naar het oosten een steppeklimaat.

Het land ligt in een zeer bergachtig gebied en wordt aan de noordzijde begrensd door de Grote Kaukasus, terwijl zuid-Georgië bestaat uit lavaplateaus en gebergtes van de Kleine Kaukasus met oude vulkaankegels. Geografisch wordt het land verder bepaald door verschillende deelgebergtes van de Grote- en Kleine Kaukasus, zoals de Svaneti-, Egrisi-,Letsjchoemi-, Ratsja- en Sjoda-Kedelagebergtes in het noorden en de Mescheti-, Trialeti- en Samsarigebergtes in het zuiden. Deze gebergtes resulteren in moeilijk toegankelijke en geïsoleerde valleien. Het Lichigebergte verdeelt Georgië in oost en west en verbindt de Grote- en Kleine-Kaukasus. De hoogste bergen reiken meer dan 5000 meter boven zeeniveau uit.

Munteenheid

De Georgische lari (Georgisch: ლარი) is de munteenheid van Georgië. Een lari is onderverdeeld in honderd tetri. Het woord lari betekent in het Georgisch zowel schat als eigendom.

De volgende munten worden gebruikt: 5, 10, 20, 50 tetri en 1, 2 en 10 lari. Sinds 2021 zijn de 1 en 2 tetri munten uit circulatie. Het papiergeld is beschikbaar in 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 en 200 lari. De 1, 2 en 200 lari biljetten zijn niet vervangen in de nieuwe serie geïntroduceerd in 2016.

De munteenheid werd in 1992 bij wet bepaald en kwam in 1995 ten tijde van president Edoeard Sjevardnadze in circulatie. Dit was onderdeel van een ambitieuze geldhervorming, die privatisering en de introductie van een nieuwe munteenheid ter vervanging van de Russische roebel inhield. De koers is vanaf de introductie vrij stabiel gebleven tot 2015. Sindsdien is de munt geleidelijk en structureel in waarde verminderd.

Kaart van Georgië

Bestuurlijke indeling

Georgië is onderverdeeld in tien regio's (Georgisch: მხარე, mchare) en twee autonome republieken. De regio's hebben geen bestuurlijke functie. Er zijn in het centraal gecontroleerde deel van Georgië 64 gemeenten, waar elke vier jaar een gemeenteraad en burgemeester gekozen wordt. De autonome republiek Abchazië en het gebied Zuid-Ossetië hebben in de jaren 1990 de onafhankelijkheid uitgeroepen. Over deze gebieden oefent Georgië geen gezag meer uit. Zij worden slechts door Nicaragua, Nauru, Venezuela, Syrië en Rusland erkend.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Navigatie

Artikelen

De dubbele schrijfweek Kaukasus (22 februari 2014 – 9 maart 2014) resulteerde in +500 nieuwe artikelen.

Verwante portalen