Introductie

Maastricht is een oude stad, waarvan de geschiedenis teruggaat tot de Romeinse tijd. De lange geschiedenis weerspiegelt zich in het historische stadscentrum met meer dan 1600 rijksmonumenten, waaronder de oudste brug van Nederland, de oudste stadspoort en diverse romaanse en gotische kerken. Het bekendste plein is het Vrijthof, met onder andere de Sint-Servaasbasiliek. Deze is vernoemd naar Sint-Servaas, de beschermheilige van de stad. Maastricht heeft vooral het imago van een bourgondische stad, waar het goed winkelen en recreëren is. Dankzij de aanwezigheid van de Universiteit Maastricht en andere onderwijsinstellingen is het ook een studentenstad.

Lees verder: Maastricht

Uitgelicht

De sociëteit Momus was hoogstwaarschijnlijk de eerste carnavalsvereniging van Nederland en werd opgericht in 1839. De Maastrichtse sociëteit Momus is niet de oudste carnavalsvereniging, want de vereniging Momus werd voor de Tweede Wereldoorlog in 1939 opgeheven. De oudste carnavalsvereniging van Nederland is daarmee momenteel de Venlose Jocus. Na de oorlog werd het carnaval in Maastricht georganiseerd door carnavalsvereniging De Tempeleers.

Vanaf 1839 werden tal van sociëteiten opgericht die diverse bals organiseerden. In feite namen de sociëteiten tal van activiteiten over die de gildes organiseerden voor de Franse bezetting. Zo werd in Limburg ook het carnaval door een sociëteit georganiseerd, zoals dat ook gebruikelijk was in het Duitse Rijnland.

In Keulen was hier al mee gestart in 1823, Düsseldorf volgde in 1835 en Mainz in 1838. Momus was hoogstwaarschijnlijk de eerste in Nederland in 1840, gevolgd door Jocus in 1842. De naam Momus stamt af van de Griekse god Momus. Volgens de Düsseldorfer Narrenkalender van 1841 heeft "Carnaval de Grote" drie zoons: Momus, Jocus en Comus.

Uit de geschiedenis

De Romeinse brug was een brug die door de Romeinen gebouwd werd in Maastricht. De brug lag ongeveer in het verlengde van de huidige Plankstraat, zo'n 200 meter ten zuiden van de Sint Servaasbrug. De brug heeft dienstgedaan van de eerste eeuw n.Chr. tot 1275.

In de eerste eeuw n.Chr. werd door de Romeinen de heirbaan Bavay (Bagacum Nerviorum) - Keulen (Colonia Agrippina) aangelegd. Het grootste obstakel werd gevormd door de rivier de Maas. Als locatie voor de oversteek werd een van nature doorwaadbare plaats in de rivier gekozen. Aangezien de Maas een regenrivier is, en dus wisselende waterstanden heeft, was de bouw van een brug noodzakelijk. Hoe de brug er heeft uitgezien is niet bekend, maar waarschijnlijk werd hier door de Romeinen voor een, al vele malen toegepast, standaardtype gekozen; dat wil zeggen stenen pijlers met daartussen houten overspanningen.

Lees meer over de Geschiedenis van Maastricht

Belangrijke jaartallen

• 333: Bouw van het laat-Romeinse castellum van Maastricht.
• 384: Sint-Servaas, de eerste bisschop van Maastricht, overlijdt volgens de traditie te Maastricht (naamdag: 13 mei).
• 705: Lambertus, bisschop van Maastricht, wordt in Luik vermoord (naamdag: 17 september).
• 881: Maastricht wordt door de Noormannen geplunderd.
• 1204: Maastricht wordt een tweeherige stad.
• 1229: Begin van de bouw van de eerste stenen stadsmuur (daarvoor was er een aarden omwalling).
• 1576: De Spaanse Furie in Maastricht, muitende troepen plunderen de stad.
• 1579: Beleg van Maastricht (1579), Maastricht wordt door de Spanjaarden veroverd en geplunderd.
• 1632: Beleg van Maastricht (1632), stadhouder Frederik Hendrik verovert op zijn veldtocht langs de Maas Venlo, Roermond en Maastricht.
• 1673: Beleg van Maastricht (1673), Maastricht wordt veroverd door de 'zonnekoning' Lodewijk XIV en blijft tot 1678 Frans.
• 1748: Beleg van Maastricht (1748), Maastricht wordt opnieuw veroverd door de Fransen, die de Maquette van Maastricht laten bouwen.
• 1794: Beleg van Maastricht (1794), Maastricht wordt ingelijfd bij de Eerste Franse Republiek (tot 1814).
• 1830: Blokkade van Maastricht (1830-1833), Maastricht blijft na de Belgische Revolutie als enige Limburgse stad onder Nederlandse controle.
• 1836: Petrus (I) Regout richt een aardewerkfabriek op, de latere Sphinx-fabriek, het begin van de industrialisatie van Maastricht.
• 1920: Door annexatie van (delen van) buurgemeenten neemt de oppervlakte van de gemeente toe van 415 ha naar 3.500 ha.
• 1944: Bevrijding van Maastricht, Maastricht wordt als eerste Nederlandse stad bevrijd door de Amerikaans Old Hickorydivisie (13-14 september).
• 1970: Door een nieuwe annexatie neemt de oppervlakte toe met circa 2.500 en stijgt het inwonertal met circa 20.000 naar 112.500.
• 1992: Het Verdrag van Maastricht is het oprichtingsverdrag van de Europese Unie (7 februari).

Nieuwe artikelen

• 2024
  • Maart 2024: Recentoren | Nieuwstad (Maastricht)
  • Februari: Tweede stadsmuur van Maastricht
  • Januari: Eerste stadsmuur van Maastricht | Siculo-Arabisch kistje (Maastricht) | Jozef van Wissem
• 2023
  • Oktober: Hoeve Rome | La Grande Suisse | Villa Kanjel | Meerssenerweg | Heerderweg
  • Augustus: Het Goedje | Priorij Scharn
  • Juli: Marres (museum)
  • Maart: La Motterie | Karmelietessenklooster (Maastricht)
  • Februari: Grote Staat 5 | Lijst van schouten en schepenen in Maastricht
  • Januari: De Lanscroon en De Liebaert | Villa Maaszicht
• 2022
  • December: Piazza Céramique | Stoa (Maastricht)
  • November: La Fortezza | Toren van Siza | De Colonel
  • Oktober: Torenflat (Maastricht)
  • Augustus: Vleeshuis (Maastricht) | Lijst van stadsarchitecten van Maastricht | Herbenusstraat
  • Juli: Momus' Oudemannenhuis | Sint-Servatiusschool
  • Juni: Tongerseweg
  • Mei: Martinus van Heylerhoff
  • Februari: In den Ouden Vogelstruys | Henric van Veldekecollege | Stedelijk Lyceum Maastricht en voorgangers
  • Januari: Hotel Du Casque | Hotel Derlon Grand Hôtel du Lévrier et de l'Aigle Noir"| Maastricht School of Management
• 2021
  • November: Historische Encyclopedie Maastricht | Maastrichtsche Tram
  • Oktober: Scharnerweg | Heugemerweg | Akerstraat | Stenenwal (Maastricht)

Gewenste artikelen

Aldenhofpark | d'n Ingelse Hoof | Gemeenteflat | Schuilen in Maastricht | Standbeeld Minckeleers | Standbeeld Petrus Regout | Valentijn Klotz | Josua de Grave | Jan Brabant | Sluis 20 | Spoorbrug over de Brusselseweg | Het Bat | Sint Bernardusstraat | Ezelmarkt | De Bosquetplein | Grote Looiersstraat | Sint Pieterstraat | Papenstraat | Helmstraat | Van Hasseltkade | Batterijstraat | Bogaardenstraat | Capucijnenstraat | Hoogfrankrijk | Sint Hubertuslaan | Sint Lambertuslaan | Brusselseweg | Bosscherweg

Afbeelding van de dag

Het Onze Lieve Vrouweplein is een van de vier centrale pleinen van Maastricht. Het plein dankt zijn naam aan de Onze Lieve Vrouwebasiliek.

Lees verder: Onze Lieve Vrouweplein

Bezienswaardigheden in Maastricht

Historische pleinen en buurten

• Omgeving Vrijthof & Henric van Veldekeplein
• Onze Lieve Vrouweplein & Stokstraatkwartier
• Jekerkwartier
• Markt & Boschstraat
• Sphinxkwartier & Bassin
• Wyck & Céramique

Historische kerken en kloosters

• Romaanse kerken: Sint-Servaasbasiliek (met graf van Sint-Servaas & schatkamer) en Onze-Lieve-Vrouwebasiliek (met Sterre der Zee & schatkamer)
• Gotische parochiekerken: Sint-Janskerk (met 79m hoge toren) & Sint-Matthiaskerk
• Gotische kloosterkerken: Dominicanenkerk (thans boekhandel), Oude Minderbroederskerk (thans archief), De Beyart (ruïne)
• Kloosters: Kruisherenklooster (thans Kruisherenhotel), Faliezustersklooster, Bonnefantenklooster (thans Universiteit Maastricht)
• Moderne kerkgebouwen: Sint-Lambertuskerk, Koepelkerk

Kastelen en landhuizen

• Kasteelruïne Lichtenberg
• Kasteel Neercanne
• Kasteel Hoogenweerth
• Buitengoed Geul & Maas, met o.a. Kasteel Geusselt, La Grande Suisse, Kasteel Bethlehem, Kasteel Jerusalem, Kasteel Vaeshartelt, Kasteel Meerssenhoven, Kasteel Borgharen

Vestingwerken

• 1e middeleeuwse stadsmuur: Onze Lieve Vrouwewal, Jekertoren, Helpoort, Lang Grachtje en Klein Grachtje, Preekherengang
• 2e middeleeuwse stadsmuur: Pater Vincktoren, Nieuwenhofwal, Jezuïetenwal, Waterpoort De Reek
• Nieuwstadomsluiting: De Vijf Koppen, Haet ende Nijd
• Wycker stadsmuur: Wycker Waterpoort, Maaspunttoren, Recentoren
• Buitenwerken: Waldeckbastion, Linie van Du Moulin, Nieuwe Bossche Fronten, Fort Sint Pieter, Fort Willem I

Overige monumentale bouwwerken

• Sint Servaasbrug
• Dinghuis
• Stadhuis van Maastricht
• Hoofdwacht
• Herenhuizen: Hof van Slijpe, Hof van Tilly, Huis Soiron, Generaalshuis, Poort van Beusdael, Huis Rouffaer
• Hofjes: Sint-Martinushofje, Twaalf Apostelenhofje, Sint-Gillishospitaal
• Watermolens: Bisschopsmolen, Leeuwenmolen, Molen van Lombok, Molen van Dollaert

Musea

• Bonnefantenmuseum
• Centre Céramique (Maastricht Museum)
• Museumkelder Derlon
• Natuurhistorisch Museum

Natuur en ontspanning

• Sint-Pietersberg / Slavante
• Jekerdal
• Stadspark Maastricht
• Frontenpark

Lijsten en overzichten

• Maastricht van A tot Z
• Lijst van rijksmonumenten in Maastricht
• Lijst van gemeentelijke monumenten in Maastricht
• Lijst van kerken in Maastricht
• Lijst van beelden in Maastricht
• Lijst van Maastrichtenaren
• Lijst van bisschoppen van Maastricht
• Lijst van proosten van het Sint-Servaaskapittel te Maastricht
• Lijst van proosten van het Onze-Lieve-Vrouwekapittel te Maastricht
• Lijst van gouverneurs van Maastricht
• Lijst van gouverneurs en commissarissen van de Koning in Limburg
• Lijsten van burgemeesters van Maastricht, Amby, Borgharen, Heer, Itteren, Oud-Vroenhoven en Sint Pieter
• Lijst van schouten en schepenen in Maastricht
• Lijst van garnizoenscommandanten van Maastricht
• Scherprechters in Maastricht
• Scholasters van de kapittelschool van Sint-Servaas
• Lijst van rectores magnifici van de Universiteit Maastricht
• Lijst van stadsarchitecten van Maastricht
• Lijst van spelers van MVV Maastricht

Categorieboom