Een kniklader, (mini)shovel of wiellader is een voertuig dat wordt gebruikt bij grondverzet, in de bosbouw, de landbouw, en de industrie voor het verplaatsen van bulkgoed. Een shovel is uitgerust met een centrale bestuurderscabine die zicht biedt op het hefmechanisme. Het voertuig kan al dan niet uitgerust zijn met een knikbesturing. Een minishovel is een kleinere uitvoering van een shovel, geschikt voor kleine bouwwerkzaamheden en voor veetelers. Een wiellader is een grote uitvoering van een shovel, geschikt voor zware werkzaamheden zoals in de mijnbouw.

De eerste shovel werd uitgevonden door Frank G. Hough in 1939 en heette de Model H.S. Payloader.^[1] Deze machine bestond uit een verticale mast die aan de voorkant van een tractor was bevestigd. Enkele stangen, die van de top van de mast naar de achterkant van de tractor liepen, verstevigden de verticale mast. Bovenaan de mast zat een bak. Een verticale hydraulische cilinder in de mast faciliteerde het hefmechanisme.^[2] Vandaag de dag zijn de meeste wielladers knikkend, een ontwerpkeuze die in 1953 werd geïntroduceerd door de Scoopmobile-serie van Mixermobile.^[3] Door de knikbesturing werd de draaicirkel verbeterd en kon de hefarm zwenken zonder dat het voertuig voor- of achteruit moest rijden.

Een shovel wordt meestal aangedreven door een dieselmotor. Deze levert vermogen aan een hydraulische pomp die een of twee hefarmen aanstuurt. De hefarm(en) kunnen scharnierend omhoog en omlaag bewegen ten opzichte van het frame dankzij een of meerdere hydraulische cilinders. Een conventionele shovel gebruikt een of twee starre hefarmen om materialen te heffen. Een shovel kan echter ook uitgerust zijn met één uitschijfbare hefarm, ook wel uitschuifbare giek of telescooparm genoemd, waardoor het voertuig lasten over een groter bereik kan verplaatsen. Indien de hefarm ook roterend op het frame zit, spreekt men van een zwenk-telescooplader. Dit type is vooral bekend door het Duitse merk Hermann Paus Maschinenfabrik GmbH. Op het uiteinde van de hefarm zit een frame dat toelaat om aanbouw(onder)delen te bevestigen. Dit frame is hydraulisch kantelbaar via een cilinder bovenop de hefarm(en). Deze cilinder zet een stangenmechanisme in beweging waardoor aanbouwonderdelen zoals een grondbak kunnen worden gekanteld. Een shovel is dankzij zijn bodemvrijheid en bandenprofiel goed geschikt voor ruw terrein.

Er zijn compacte shovels met een eigenmassa die rond de 1.500 kg ligt. ^[4] Zware wielladers daarentegen kunnen een massa van meer dan 200.000 kg bereiken. ^[5]

Een conventionele shovel is uitgerust met een knikbesturing en rijdt op wielen. De vier wielen kunnen in principe stuk voor stuk vervangen worden door rupsbanden. Echter, een meer voorkomende rupsbandversie van de shovel is de motorlaadschop. De vier wielen worden vervangen door twee langwerpige rupsbanden en de knikbesturing verdwijnt.

Er kunnen verschillende aanbouwonderdelen aan het frame van de hefarm worden gekoppeld, zoals een grond- of puinbak, mest- of palletvork, stenenklem, veegbezem, maar ook grondboren, maaimachines en voerdoseercontainers. Er zijn ook shovels met een permanent aanbouwonderdeel, meestal een vaste grondbak bij grote wielladers. In tegenstelling tot een dieplepel kan een shovel niet onder het niveau van de wielen graven. Door de mogelijkheid om veel verschillende aanbouwonderdelen aan een shovel te koppelen, is het een veelzijdige machine geworden.

• 
  Shovel zonder knikbesturing
• 
  Zware wiellader met permanente grondbak

Shovel twee hefarmen en shovel met één uitschuifbare hefarm - video die de 2 types vergelijkt op YouTube

1. ↑ (en) Hall of Fame - AEM | Association of Equipment Manufacturers. www.aem.org. Geraadpleegd op 26 november 2024.
2. ↑ (en) Iii, Oscar H. Will, Hough Loader Legacy - Farm Collector. www.farmcollector.com. Geraadpleegd op 26 november 2024.
3. ↑ (en) Berry, Tom, Mixermobile builds the first articulated wheel loader. Construction Equipment (25 januari 2013). Geraadpleegd op 26 november 2024.
4. ↑ (en) Weidemann 1140 | Weidemann Nederland. Weidemann Nederland | Wielladers, knikladers en verreikers. Geraadpleegd op 27 november 2024.
5. ↑ Meer, Tom van der, Groot, groter, grootst • Metaal Magazine. Metaal Magazine (24 april 2020). Geraadpleegd op 27 november 2024.

• Bulldozer (machine)
• Graaflaadmachine
• Lijst van graafmachinemerken

Zie de categorie Loaders van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.