| ZUREN en BASEN |
|---|
 |
| Algemene begrippen |
| pH Zuur-basereactie Zuur-basetitratie Zuurconstante Buffer Waterevenwicht Hammett-zuurfunctie |
| Zuren |
|
Sterk · Zwak · Lewiszuur · Anorganisch zuur · Organisch zuur · Superzuur · Oxozuur · Halogeenzuurstofzuur |
| Basen |
|
Sterk · Zwak · Lewisbase · Organische base |
Portaal  Scheikunde
|
Een zwakke base wordt in een oplossing met water niet volledig gesplitst in ionen. In plaats daarvan zal zich een evenwicht instellen volgens:
Er zijn meer zwakke dan sterke basen.
De ligging van het evenwicht wordt bepaald door de grootte van de evenwichtsconstante:
![{\displaystyle \mathrm {K_{b}\,=\,{\frac {[A^{+}\,][OH^{-}\,]}{[AOH]}}} }](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/b721f7d48efcf6b15dee19a03940adbc7e0561f2)
Zuurrest als zwakke base
Naast stoffen die zelf een OH-groep kunnen afstaan vormt de groep geconjugeerde basen van zwakke zuren een veel grotere groep zwakke basen. De base wordt in de vorm van het natrium- of kaliumzout (bijvoorbeeld natriumacetaat) in de oplossing gebracht. Het hydroxide-ion ontstaat bij deze groep basen uit de reactie van het zuurrest-ion met water:
De voor deze reactie geldende Kb wordt dan strikt formeel:
![{\displaystyle \mathrm {K_{b}\,=\,{\frac {[HA\,][OH^{-}\,]}{[A^{-}\,][H_{2}O]}}} }](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/8e9c4e29b36a0a9ebc728d00d5b5bc310994e416)
De pH van oplossingen van zwakke basen
Omdat voor de concentratie van water in water als oplosmiddel "1" geschreven mag worden gaat deze vergelijking over in
![{\displaystyle \mathrm {K_{b}\,=\,{\frac {[HA\,][OH^{-}\,]}{[A^{-}\,]}}} }](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ccc08cb7e20df7166f13800df36a97f3fd1ada1c)
Met het gegeven dat voor elk OH−-ion dat in de oplossing voorkomt ook een HA molecule gevormd is, waardoor [OH−] = [HA], kan geschreven worden:
![{\displaystyle \mathrm {K_{b}\,=\,{\frac {[OH^{-}\,][OH^{-}\,]}{[A^{-}\,]}}} }](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/281392ce0e4e0a29cf8fbf0b9d85dc6fd4b1c108)
of
![{\displaystyle \mathrm {K_{b}\,=\,{\frac {[OH^{-}\,]^{2}}{[A^{-}\,]}}} }](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/5bd17f63bccdeae8657bfedd0e8dec7842209bb9)
en
![{\displaystyle \mathrm {K_{b}\,[A^{-}\,]=\,{[OH^{-}\,]^{2}}} }](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/f2b1ca110ae065616dfb65a6b64b13dd46193854)
of
![{\displaystyle \mathrm {{\sqrt {K_{b}\,[A^{-}\,]}}=\,{[OH^{-}\,]}} }](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/003bc61a389d63efedf61243eb392f7c192c61bd)
De pH van de oplossing wordt vervolgens bepaald via:
- pOH = -log([OH−])
en hieruit kan de pH berekend worden:
- pH = 14 - pOH