Dennis Bergkamp
Bergkamp (2014)
Persoonlijke informatie
Volledige naam	Dennis Nicolaas Maria Bergkamp
Bijnaam	Dennis the Menace, Bergy, The Non-Flying Dutchman, The Iceman en God
Geboortedatum	10 mei 1969
Geboorteplaats	Amsterdam,  Nederland
Lengte	183 cm
Been	Tweebenig
Positie	Aanvaller
Clubinformatie
Voetbalcarrière geëindigd in 2006
Jeugd
1975–1981 1981–1986 Wilskracht/SNL Ajax
Senioren
Seizoen Club W 0(G) 1986–1993 1993–1995 1995–2006 Totaal Ajax Internazionale Arsenal 185(103) 520(11) 3160(87) 553(201)
Interlands
1989 1990–2000 Nederland –21 Nederland 200(0) 790(37)
Getrainde teams
2009–2011 2011–2017 2019 Ajax (jeugd) Ajax (assistent-trainer) Jong Almere City (assistent)
Portaal    Voetbal

Dennis Nicolaas Maria Bergkamp (Amsterdam, 10 mei 1969) is een voormalig Nederlands voetballer die vooral succes behaalde als speler van Ajax en Arsenal. Bergkamp kwam tijdens zijn carrière op clubniveau uit voor achtereenvolgens Ajax, Internazionale en Arsenal. Ook speelde hij in totaal 79 keer voor het Nederlands elftal, waarin hij 37 keer tot scoren kwam. Bergkamp speelde veelal als schaduwspits.^[1]

Bergkamp werd door Pelé opgenomen in de FIFA 100, een lijst van de beste 125 voetballers aller tijden. Tevens is hij – als enige Nederlander – opgenomen in de English Football Hall of Fame en is hij tweemaal als derde geëindigd in de Wereldvoetballer van het jaar-verkiezing van de FIFA.

Sinds de zomer van 2011 was Bergkamp assistent-trainer bij Ajax, een functie die hij vervulde tot eind december 2017, toen hij op non-actief werd gesteld. Officieel ontslag volgde in juli 2018.

De ouders van Bergkamp waren fanatieke voetbalfans en vernoemden hun zoon naar de Schotse speler Denis Law. De jonge Bergkamp zette zijn eerste stappen op het voetbalveld bij Wilskracht/SNL. Hij rondde het vwo succesvol af op het Sint-Nicolaaslyceum in Amsterdam.

Bergkamp werd toegelaten tot de jeugdopleiding van Ajax toen hij twaalf jaar was. Hij maakte zijn debuut in het eerste elftal onder trainer Johan Cruijff op 14 december 1986, tegen Roda JC. Een half jaar later won hij zijn eerste hoofdprijs: hij viel in tijdens de gewonnen Europacup II-finale tegen Lokomotive Leipzig.

Vanaf het volgende seizoen was Bergkamp basisspeler bij Ajax. Hij werd landskampioen in 1990, won de UEFA Cup in 1992 en de KNVB beker in 1993. Hij werd drie keer (mede-)topscorer van de Eredivisie (1991, 1992, 1993) en werd tweemaal gekozen tot Nederlands voetballer van het jaar (1991, 1992). In totaal speelde Bergkamp 239 wedstrijden voor Ajax, waarin hij 122 doelpunten maakte.

In de zomer van 1993 werden Bergkamp en teamgenoot Wim Jonk getransfereerd naar Internazionale. Hij bleef twee seizoenen actief in de Serie A. De defensieve Italiaanse speelstijl lag hem niet zo. Bovendien kon hij met sommige mensen binnen de club slecht overweg. In 1994 won hij met Internazionale wel de UEFA Cup.

In 1995 vertrok Bergkamp naar Arsenal. Bergkamp was de eerste inkomende transfer van manager Bruce Rioch en was de recordaankoop van Arsenal in die tijd. Arsenal betaalde 7,5 miljoen pond voor hem. Aanvankelijk had hij wat moeite zich aan de Engelse speelstijl aan te passen (zijn eerste goal kwam pas na zeven wedstrijden), maar uiteindelijk vormde hij een sterk aanvalsduo met Ian Wright. Onder Bruce Riochs (officiële) opvolger, de legendarisch geworden Fransman Arsène Wenger, zou Bergkamp zich echt gaan tonen aan de Engelse supporters. Hij werd een sterkhouder. Zijn meest succesvolle seizoen was 1997/1998, waarin zowel de Engelse landstitel als de FA Cup gewonnen werd. Bergkamps technisch hoogstaande speelstijl werd in Engeland zeer bewonderd: in september '97 eindigde zijn hattrick tegen Leicester City in de 'Goal of the Month'-verkiezing van het BBC-programma Match of the Day op de 1e, 2e én 3e plaats, een unicum in de lange geschiedenis van deze show.

Nick Hornby beschreef over Bergkamps doelpunt tegen Newcastle United een voorbeeld van zijn balcontrole: "Met zijn rug naar het doel nam hij de bal op zijn ene voet, speelde hem rond een verdediger met een andere voet en schoot hem langs de doelverdediger met zijn... Heeft Dennis Bergkamp drie voeten? Waarschijnlijk niet. Het leek alleen zo."^[2] In 2017 werd deze goal door bezoekers van de website van BBC Sport verkozen tot het mooiste doelpunt uit de geschiedenis van de Premier League.^[3]

Met Arsenal behaalde Bergkamp opnieuw de "double" in 2002. In 2003 en 2005 won hij weer de FA Cup, en daartussenin, in 2004, veroverde hij zijn derde Engelse landstitel. Na de nodige speculatie over een mogelijk vertrek of zelfs het einde van zijn carrière tekende hij in 2005 toch een contract voor nog één seizoen. Uiteindelijk heeft hij meer dan 400 wedstrijden voor de Londense club gespeeld. In januari 2006 stond de teller op 120 goals.

Datzelfde jaar bereikte Bergkamp met Arsenal ook nog de finale van de UEFA Champions League. Hoewel Bergkamp weinig aan spelen toekwam in het seizoen 2005/2006, heeft hij toch zijn bijdrage aan dit succes kunnen leveren. Hij kreeg in Engeland vijf verschillende bijnamen: "Dennis the Menace", "Bergy", "The Iceman" en "The Non-Flying Dutchman" (afgeleid van zijn vliegangst). Maar de meest eervolle bijnaam die het Engelse publiek hem gaf blijft toch wel: "God". Zelfs Arsenal-shirts met rugnummer 10 en spelersnaam "God" werden te koop aangeboden in Londen. Als christen is Bergkamp nooit blij geweest met deze laatste bijnaam.

Voormalig teamgenoten Thierry Henry, Cesc Fàbregas en Robin van Persie zeggen veel geleerd te hebben van de stylist Bergkamp.

Bergkamp maakte, onder bondscoach Rinus Michels, zijn debuut in het Nederlands elftal op 26 september 1990 in een vriendschappelijke wedstrijd tegen Italië, net als Stan Valckx (PSV) en Frank de Boer (Ajax). Zijn eerste grote toernooi was het EK voetbal 1992 in Zweden. Hij scoorde de enige goal tegen Schotland en besliste de laatste groepswedstrijd tegen Duitsland. Na een afleidingsmanoeuvre van Marco van Basten was het Bergkamp die de 3-1 aantekende. Hij maakte ook een doelpunt in de halve finale tegen Denemarken en werd daarmee mede-topscorer van het toernooi met drie doelpunten.

Twee jaar later nam hij deel aan het WK voetbal 1994 in de Verenigde Staten. Hij viel vooral op door een mooie goal in de kwartfinale wedstrijd tegen Brazilië. Tijdens dat toernooi deed zich een incident voor dat later grote gevolgen bleek te hebben: tijdens een tussenlanding "grapte" een journalist van het Algemeen Dagblad dat hij een bom bij zich had. Het gevolg was dat het toestel binnenstebuiten gekeerd werd en de Oranje-selectie uren in de brandende zon op de landingsbaan moest wachten. Er wordt wel beweerd dat de vliegangst van Bergkamp, die vijf jaar eerder goede vrienden had verloren bij de SLM-ramp, hierdoor veroorzaakt is. Bergkamp zelf ontkent dit.

Tijdens het EK voetbal 1996 speelde Nederland geen rol van betekenis. Bergkamp scoorde overigens wel tegen Zwitserland, na een assist van doelman Van der Sar. Veel beter ging het bij het WK 1998 in Frankrijk. Bergkamp speelde een cruciale rol bij het succes van het Nederlands elftal: hij scoorde driemaal, waaronder een van zijn allermooiste en belangrijkste goals, de 2-1 in de slotseconden van de kwartfinale tegen Argentinië. Bergkamp nam in de lucht een dieptepass aan van Frank de Boer, kapte de bal langs de Argentijnse verdediger Ayala en schoot de bal met buitenkant rechts over de doelman Carlos Roa. Uiteindelijk eindigde Nederland dat toernooi als vierde, en Bergkamps status als wereldster was verzekerd.

Het laatste internationale toernooi waar Bergkamp aan meedeed was Euro 2000 in Nederland en België. Alhoewel hij niet scoorde had hij een belangrijke rol in de ploeg. Omdat het WK voetbal 2002 in Japan en Zuid-Korea werd gehouden, landen die anders dan met het vliegtuig nauwelijks te bereiken zijn, zette hij na Euro 2000 een punt achter zijn interlandcarrière. In 79 interlands kwam hij tot 37 doelpunten. Bij zijn afscheid was hij topscorer aller tijden van Oranje, maar later is hij ingehaald door Patrick Kluivert, Robin van Persie en op 16 september 2014 ook door Klaas-Jan Huntelaar. Velen denken dat het gemis van Bergkamp tijdens de kwalificatiewedstrijden ertoe bijgedragen heeft dat Nederland zich niet voor het wereldkampioenschap wist te plaatsen.

Als Oranje-speler maakte Bergkamp deel uit van de "net niet-generatie", die veelal ver reikte, maar uiteindelijk op de grote toernooien werden uitgeschakeld na het nemen van strafschoppen: EK'92 (halve finale), EK'96 (kwartfinale), WK'98 (halve finale) en EK'00 (halve finale).

Interlands van Dennis Bergkamp voor  Nederland
№	Datum	Wedstrijd	Uitslag	Competitie	Goals
1	26 Sep 1990	Italië – Nederland	1–0	Vriendschappelijk
2	17 Oct 1990	Portugal – Nederland	1–0	EK-kwalificatie
3	21 Nov 1990	Nederland – Griekenland	2–0	EK-kwalificatie
4	19 Dec 1990	Malta – Nederland	0–8	EK-kwalificatie
5	13 Mar 1991	Nederland – Malta	1–0	EK-kwalificatie
6	17 Apr 1991	Nederland – Finland	2–0	EK-kwalificatie
7	11 Sep 1991	Nederland – Polen	1–1	Vriendschappelijk
8	16 Oct 1991	Nederland – Portugal	1–0	EK-kwalificatie
9	04 Dec 1991	Griekenland – Nederland	0–2	EK-kwalificatie
10	12 Feb 1992	Portugal – Nederland	2–0	Vriendschappelijk
11	27 May 1992	Nederland – Oostenrijk	3–2	Vriendschappelijk
12	30 May 1992	Nederland – Wales	4–0	Vriendschappelijk
13	05 Jun 1992	Frankrijk – Nederland	1–1	Vriendschappelijk
14	12 Jun 1992	Nederland – Schotland	1–0	EK-eindronde
15	15 Jun 1992	Nederland – GOS	0–0	EK-eindronde
16	18 Jun 1992	Nederland – Duitsland	3–1	EK-eindronde
17	22 Jun 1992	Denemarken – Nederland	2–2	EK-eindronde
18	09 Sep 1992	Nederland – Italië	2–3	Vriendschappelijk
19	23 Sep 1992	Noorwegen – Nederland	2–1	WK-kwalificatie
20	14 Oct 1992	Nederland – Polen	2–2	WK-kwalificatie
21	24 Feb 1993	Nederland – Turkije	3–1	WK-kwalificatie
22	28 Apr 1993	Engeland – Nederland	2–2	WK-kwalificatie
23	09 Jun 1993	Nederland – Noorwegen	0–0	WK-kwalificatie
24	22 Sep 1993	San Marino – Nederland	0–7	WK-kwalificatie
25	13 Oct 1993	Nederland – Engeland	2–0	WK-kwalificatie
26	17 Nov 1993	Polen – Nederland	1–3	WK-kwalificatie
27	19 Jan 1994	Tunesië – Nederland	2–2	Vriendschappelijk
28	23 Mar 1994	Schotland – Nederland	0–1	Vriendschappelijk
29	20 Apr 1994	Nederland – Ierland	0–1	Vriendschappelijk
30	01 Jun 1994	Nederland – Hongarije	7–1	Vriendschappelijk
31	12 Jun 1994	Canada – Nederland	0–3	Vriendschappelijk
32	21 Jun 1994	Nederland – Saoedi-Arabië	2–1	WK-eindronde
33	25 Jun 1994	België – Nederland	1–0	WK-eindronde
34	29 Jun 1994	Marokko – Nederland	1–2	WK-eindronde
35	04 Jul 1994	Nederland – Ierland	2–0	WK-eindronde
36	09 Jul 1994	Brazilië – Nederland	3–2	WK-eindronde
37	12 Oct 1994	Noorwegen – Nederland	1–1	EK-kwalificatie
38	22 Feb 1995	Nederland – Portugal	0–1	Vriendschappelijk
39	29 Mar 1995	Nederland – Malta	4–0	EK-kwalificatie
40	06 Sep 1995	Nederland – Wit-Rusland	1–0	EK-kwalificatie
41	15 Nov 1995	Nederland – Noorwegen	3–0	EK-kwalificatie
42	13 Dec 1995	Nederland – Ierland	2–0	EK-kwalificatie
43	24 Apr 1996	Nederland – Duitsland	0–1	Vriendschappelijk
44	29 May 1996	Nederland – China	2–0	Vriendschappelijk
45	04 Jun 1996	Nederland – Ierland	3–1	Vriendschappelijk
46	10 Jun 1996	Nederland – Schotland	0–0	EK-eindronde
47	13 Jun 1996	Zwitserland – Nederland	0–2	EK-eindronde
48	18 Jun 1996	Engeland – Nederland	4–1	EK-eindronde
49	23 Jun 1996	Frankrijk – Nederland	0–0	EK-eindronde
50	31 Aug 1996	Nederland – Brazilië	2–2	Vriendschappelijk
51	09 Nov 1996	Nederland – Wales	7–1	WK-kwalificatie
52	14 Dec 1996	België – Nederland	0–3	WK-kwalificatie
53	26 Feb 1997	Frankrijk – Nederland	2–1	Vriendschappelijk
54	29 Mar 1997	Nederland – San Marino	4–0	WK-kwalificatie
55	30 Apr 1997	San Marino – Nederland	0–6	WK-kwalificatie
56	06 Sep 1997	Nederland – België	3–1	WK-kwalificatie
57	11 Oct 1997	Nederland – Turkije	0–0	WK-kwalificatie
58	13 Jun 1998	België – Nederland	0–0	WK-eindronde
59	20 Jun 1998	Nederland – Zuid-Korea	5–0	WK-eindronde
60	25 Jun 1998	Nederland – Mexico	2–2	WK-eindronde
61	29 Jun 1998	Nederland – Joegoslavië	2–1	WK-eindronde
62	04 Jul 1998	Argentinië – Nederland	1–2	WK-eindronde
63	07 Jul 1998	Brazilië – Nederland	1–1	WK-eindronde
64	11 Jul 1998	Kroatië – Nederland	2–1	WK-eindronde
65	10 Oct 1998	Nederland – Peru	2–0	Vriendschappelijk
66	13 Oct 1998	Nederland – Ghana	0–0	Vriendschappelijk
67	10 Feb 1999	Portugal – Nederland	0–0	Vriendschappelijk
68	31 Mar 1999	Nederland – Argentinië	1–1	Vriendschappelijk
69	04 Sep 1999	Nederland – België	5–5	Vriendschappelijk
70	09 Oct 1999	Nederland – Brazilië	2–2	Vriendschappelijk
71	13 Nov 1999	Nederland – Tsjechië	1–1	Vriendschappelijk
72	26 Apr 2000	Nederland – Schotland	0–0	Vriendschappelijk
73	27 May 2000	Nederland – Roemenië	2–1	Vriendschappelijk
74	04 Jun 2000	Nederland – Polen	3–1	Vriendschappelijk
75	11 Jun 2000	Nederland – Tsjechië	1–0	EK-eindronde
76	16 Jun 2000	Nederland – Denemarken	3–0	EK-eindronde
77	21 Jun 2000	Nederland – Frankrijk	3–2	EK-eindronde
78	25 Jun 2000	Nederland – Joegoslavië	6–1	EK-eindronde
79	29 Jun 2000	Nederland – Italië	0–0	EK-eindronde

Na twintig jaar profvoetbal speelde Bergkamp op 22 juli 2006 een afscheidswedstrijd. Onder het oog van zijn ouders, vrouw Henrietta en zijn vier kinderen nam hij het met Arsenal op tegen Ajax. Na de rust werd in beide teams plaatsgemaakt voor ex-teamgenoten en kwamen er tal van (ex-)voetballers opdraven, onder wie Marco van Basten en Johan Cruijff. Edgar Davids werd uitgefloten, omdat hij op dat moment uitkwam voor de aartsrivaal van Arsenal, stadgenoot Tottenham Hotspur.

De afscheidswedstrijd ging samen met de opening van het nieuwe Emirates Stadium van Arsenal, dat uitverkocht was. Alle 54.000 kaarten gingen binnen enkele seconden over de toonbank. Fans waren uitgedost in rood, wit en oranje, de clubs (Ajax en Arsenal) en het Nederlands elftal symboliserend, waar hij furore maakte. Bergkamp won zijn laatste wedstrijd met 2-1. Huntelaar scoorde voor Ajax, Kanu en Henry namens Arsenal.

Op 9 april 2008 werd bekendgemaakt dat Bergkamp zich had aangemeld voor de cursus Coach Betaald Voetbal. Indien Bergkamp wordt toegelaten mag hij de verkorte cursus voor oud-topspelers volgen.^[4] Inmiddels was bekend dat Bergkamp stage zou gaan lopen bij Ajax, onder Van Basten. Zo keerde Bergkamp terug bij de club waar hij tussen 1986 en 1993 in de hoofdmacht actief was. Op 18 juli begon Bergkamp zijn stage bij Ajax.

Op 24 oktober 2008 maakte de KNVB bekend dat Bergkamp als assistent van Johan Neeskens bij Nederland-B werd aangesteld.^[5]

Vanaf het seizoen 2009/2010 was hij trainer van de D2 van Ajax. Hij tekende een tweejarig contract en gaf daarbij zelf aan dat hij het eerste jaar als evaluatieperiode wilde. Sinds 3 januari 2011 was hij trainer A1 van Ajax. Hij volgde daarmee Frank de Boer op.

Medio 2011 werd Bergkamp assistent-trainer van Frank de Boer bij Ajax 1, samen met Hennie Spijkerman en Carlo l'Ami. Bergkamp bleef die functie behouden toen Peter Bosz halverwege 2016 de taken van De Boer overnam. Na Bosz' vertrek in de zomer van 2017 werd Bergkamp onder Marcel Keizer individueel trainer bij Ajax 1. Hij bleef lid van het technische hart. Op 21 december 2017 werd hij met Keizer en Spijkerman op non-actief gesteld. Wisselvallige resultaten van het eerste team waren daar debet aan. Bij Bergkamp speelde ook nog mee dat de directie met hem van mening verschilde over het technische beleid.

Op 21 maart 2019 trad Bergkamp in dienst bij Almere City. Hij zal als veldtrainer bij de beloften twee keer per week de training verzorgen voor het team waar ook zijn zoon in speelt.^[6]

Als oud-speler van Ajax is Bergkamp ook lid van Lucky Ajax. Op zaterdag 15 augustus 2009 speelde Bergkamp zijn eerste duel in het elftal van Lucky Ajax. In Nieuwegein speelde hij tijdens het United Jeugd Cup-toernooi mee met Lucky Ajax tegen New Generation. Hij wist eenmaal te scoren en had diverse assists in het met 9-1 gewonnen duel.

Bergkamp is getrouwd en heeft één zoon en drie dochters.

Als speler

Competitie
	Aantal	Jaren
Ajax
Continentaal
European Cup Winners' Cup	1x	1986/87
UEFA Cup	1x	1991/92
Nationaal
Eredivisie	1x	1989/90
KNVB beker	2x	1986/87, 1992/93
Internazionale
UEFA Cup	1x	1993/94
Arsenal
Premier League	3x	1997/98, 2001/02, 2003/04
FA Cup	4x	1997/98, 2001/02, 2002/03, 2004/05
FA Charity Shield / FA Community Shield	4x	1998, 1999, 2002, 2004

Als assistent-trainer

Competitie
	Aantal	Jaren
Ajax
Eredivisie	3x	2011/12, 2012/13, 2013/14

Individueel als speler

Seizoen	Club	Competitie	Competitie		Beker		Internationaal		Overig		Totaal
			Wed.	Dlp.	Wed.	Dlp.	Wed.	Dlp.	Wed.	Dlp.	Wed.	Dlp.
1986/87	Ajax	Eredivisie	14	2	5	0	4	0	–		23	2
1987/88			25	5	4	2	6	1	2	0	37	8
1988/89			30	13	3	3	1	0	–		34	16
1989/90			25	8	2	1	1	0	–		28	9
1990/91			33	25	3	1	–		–		36	26
1991/92			30	24	2	0	11	6	–		43	30
1992/93			28	26	4	4	8	3	–		40	33
1993/94	Internazionale	Serie A	31	8	6	2	11	8	–		48	18
1994/95			21	3	1	0	2	1	–		24	4
1995/96	Arsenal	Premier League	33	11	8	5	–		–		41	16
1996/97			29	12	4	2	1	0	–		34	14
1997/98			28	16	11	5	1	1	–		40	22
1998/99			29	12	6	3	3	1	1	0	39	16
1999/00			28	6	0	0	11	4	–		39	10
2000/01			25	3	5	1	5	1	–		35	5
2001/02			33	9	7	3	6	2	–		46	14
2002/03			29	4	4	2	7	1	1	0	41	7
2003/04			28	4	3	1	6	0	1	0	38	5
2004/05			29	8	4	0	4	0	1	0	38	8
2005/06			24	2	2	0	4	1	1	0	31	3
Totaal			552	201	84	35	92	30	7	0	735	266

Jaren	Club	Functie
2008-2009	Ajax	Stagiair
2008-2009	Nederland B	Assistent-bondscoach
2009-2011	Ajax	Jeugdtrainer
2011-2017	Ajax	Assistent-trainer

Commons heeft media­bestanden in de categorie Dennis Bergkamp.

• Lijst van Premier League-winnaars
• Lijst van spelers in de Premier League
• Lijst van spelers van Ajax
• Lijst van spelers van Arsenal FC
• Lijst van spelers van Internazionale
• Lijst van spelers van het Nederlands voetbalelftal
• Lijst van meest scorende spelers bij Ajax

• No more walking in a ‘Burgcamp’ Wonderland Simon Kuper in de Financial Times (2006)

Voorganger: Faas Wilkes november 1959 - juli 1998	Topscorer Nederlands Elftal juli 1998 - juni 2003	Opvolger: Patrick Kluivert juni 2003 - oktober 2013