Neerijnen
Kasteel Neerijnen (1571)
Locatie	Neerijnen
Algemeen
Eigenaar	De Cock van Neerijnen
Gebouwd in	14e eeuw?
Gesloopt in	rond 1800?
Monumentale status	gemeentelijk monument

Voor het huidige kasteel in Neerijnen, zie Huis Neerijnen

Het kasteel Neerijnen stond in het Nederlandse dorp Neerijnen, provincie Gelderland. Het kasteelterrein is een gemeentelijk monument.^[1]

Over de oorsprong van het kasteel is vrijwel niets bekend. Het zou ouder zijn dan het nabijgelegen Huis Neerijnen. Er is wellicht een verband met de curtis (hof) in Neerijnen die al in 850 wordt genoemd en toen aan de kerk van Utrecht werd geschonken. In 1265 werd de 'curtis Nederynen' vermeld in de oorkonde waarin de graaf van Gelre het goed overdroeg aan Rudolf de Cock. Er kan dan reeds een adellijk huis hebben gestaan.

Het middeleeuwse kasteel zal rond 1350 zijn gebouwd door Gijsbert de Cock. Zijn nazaten hebben het kasteel tot eind 16e eeuw in bezit gehouden, maar inmiddels was het nabijgelegen Huis Neerijnen hun belangrijkste kasteel geworden.

In 1574 werden kasteel Waardenburg en het Huis Neerijnen door Spaanse troepen zwaar beschadigd. Het is aannemelijk dat ook het kasteel Neerijnen werd getroffen. Een 18e-eeuwse kaart toont nog een schets van het kasteel, maar in de 19e eeuw blijkt er niets meer over te zijn.

Tussen het kasteelterrein en de Van Pallandtweg is in de 18e eeuw een boerderij gebouwd.^[2]

Het kasteel staat ingetekend op een kaart uit 1666, die op zijn beurt weer is gebaseerd op een oudere kaart uit 1571. De kaart toont een rechthoekig gebouw met de naam ‘Neerinen’. Er zijn twee vleugels zichtbaar: een grote, representatieve zaalbouw, met ernaast een kleinere vleugel waarin wellicht de keuken was ondergebracht. Beide vleugels werden afgedekt met een zadeldak tussen topgevels. Rondom het terrein stond een muur.

Achter de tegenwoordige boerderij is het voormalige kasteelterrein terug te vinden als een verhoging van 1,5 meter, omgeven door restanten van de dubbele gracht. Het volledige kasteelterrein heeft een afmeting van circa 45 bij 45 meter.