Een film noir is een film in de stijl en sfeer die in de eerste plaats wordt geassocieerd met misdaadfilms waarvan de hoofdfiguren in een existentieel bedreigende en nihilistische wereld leven. De 'klassieke periode' van de film noir begint met John Hustons The Maltese Falcon in 1941 en eindigt met Orson Welles' Touch of Evil in 1958.Strikt genomen is film noir geen genre, maar heeft het betrekking op de stijl of toon van verschillende Amerikaanse films vanaf de jaren 1940 tot de huidige neo noirs. Films noirs zijn meestal zwart-witfilms met overheersende stemmingen van melancholie, vervreemding, somberheid, teleurstelling, ontgoocheling, pessimisme, ambiguïteit, morele corruptie, schuld en paranoia. Typische, vaak optredende personages zijn de cynische, eenzame held (antiheld) en de femme fatale, waartussen zich allerlei intriges afspelen tegen de achtergrond van een louche grote stad. (lees verder)
Femmes fatales van de film noir 8Rita Hayworth, artiestennaam van Margarita Carmen Cansino, (New York, 17 oktober 1918 - aldaar, 14 mei 1987) was een Amerikaanse filmactrice en danseres die in de jaren 1940 faam verwierf in melodrama's waarin ze de femme fatale speelde, zoals The Lady in Question (1940), Blood and Sand (1941), en The Strawberry Blonde (1941). De film die het sterkst aan haar naam verbonden blijft is de film noir Gilda (1946); het imago van love goddess dat ze daardoor kreeg zou haar haar hele verdere leven blijven achtervolgen. |
Uitgelicht 12The Big Sleep is een Amerikaanse film noir uit 1946 naar het gelijknamige boek van Raymond Chandler. De regisseur was Howard Hawks. Humphrey Bogart heeft de hoofdrol als detective Philip Marlowe, Lauren Bacall is zijn tegenspeelster. William Faulkner, Leigh Brackett en Jules Furthman werkten samen aan het scenario. |
Schrijvers en boeken 51Raymond Thornton Chandler (Chicago, 23 juli 1888 - La Jolla (Californië), 26 maart 1959) was een Amerikaans schrijver van detectiveverhalen en -romans, en samen met Dashiell Hammett en James M. Cain (de Californische School) een van de vaders van het 'hard-boiled' detectivegenre. Hij schreef slechts 7 misdaadromans en ruim 24 korte verhalen, die tot klassiekers uitgroeiden en van grote invloed waren op andere schrijvers, zoals Ross Macdonald. Hij wordt "de Shakespeare van de hard-boiled fictie" genoemd. Geboren in Chicago verhuisde hij in 1895 op zevenjarige leeftijd - na de scheiding van zijn ouders - met zijn moeder Florence naar Engeland. Daar bezocht hij in Londen het 'Dulwich College Preparatory School' en studeerde vervolgens Internationaal Recht in Frankrijk en Duitsland. In 1907 werd hij tot Brits staatsburger genaturaliseerd, ten einde het 'Civil Service'-examen (voor Britse ambtenaren) af te kunnen leggen. Hij slaagde en kreeg een baan bij de admiraliteit, waar hij ruim een jaar diende. In deze periode publiceerde hij zijn eerste gedicht. Na zijn tijd als ambtenaar werkte Raymond Chandler als journalist, en bleef gedichten schrijven in laat-romantische stijl. The Big Sleep is een in 1939 gepubliceerde hard-boiled detectiveroman van Raymond Chandler. Het is de eerste roman waarin Chandler het personage Philip Marlowe opvoert. Het boek werd tweemaal verfilmd: eerst als de film noir The Big Sleep (1946) en in 1978 volgde een remake. Het verhaal speelt zich af in Los Angeles en is opmerkelijk vanwege zijn complexiteit, met veel intriges en onverwachte wendingen.
Privédetective Philip Marlowe wordt ingehuurd door generaal Sternwood, een rijke, verlamde man die Marlowe vertelt dat hij zijn hulp wil omdat zijn dochter Carmen gechanteerd wordt door Arthur Gwynn Geiger, een boekhandelaar. Marlowe aanvaardt de opdracht. Voor zijn vertrek wordt hij tegengehouden door Vivian, de tweede dochter van generaal. Zij denkt dat hij werd ingehuurd om haar echtgenoot Rusty Regan, die de vorige maand spoorloos verdween, terug te vinden. Marlowe gaat naar Geigers boekhandel en ontdekt dat het een uitleenzaak voor pornografische boeken is. Marlowe spoort Geiger op. Het is een regenachtige nacht en hij volgt met zijn wagen de man tot aan zijn huis. Hij ziet dat ook Carmen Sternwood binnen is. Opeens is er een flits (van een fototoestel), gevolgd door een schreeuw van Carmen. Marlowe nadert Geigers huis om te zien wat er is gebeurd, en er weerklinken drie geweerschoten, gevolgd door de snelle voetstappen van de ontsnappende schutter. Binnen treft hij Carmen aan. Ze zit gedrogeerd en naakt op een stoel voor een camera, met aan haar voeten het lijk van Geiger die foto's van haar nam. De film is echter uit de camera genomen. Marlowe brengt het meisje naar haar huis, maar wanneer hij terugkeert, is Geigers lichaam verdwenen. De volgende dag laat de politie hem weten dat de auto van de Sternwoods werd gevonden, van een pier in de oceaan gereden, met het lijk van de chauffeur Owen Taylor er nog in. De politie vraagt ook of Marlowe op zoek is naar Regan. Marlowe gaat dan verder met zijn onderzoek, dat zeer complex zal zijn. |
RegisseursVoor zijn eerste film als schrijver-regisseur koos John Huston Dashiell Hammetts The Maltese Falcon, een roman die reeds tweemaal verfilmd was. Hij was de eerste die besefte dat Hammetts dialogen uitermate geschikt waren voor het scherm. Zijn verfilming van The Maltese Falcon uit 1941 werd een van Hollywoods klassiekers en betekende het begin van de klassieke film noirperiode. Andere bekende regisseurs van films noirs uit de 'klassieke periode' zijn:
|
Hard-boiled detectives van de film noir 4![]() James Francis Cagney (New York, 17 juli 1899 - Stanfordville, 30 maart 1986) was een Amerikaans filmacteur. Zijn ouders waren van Ierse en Noorse afkomst. Hij werkte in vaudeville en in het theater op Broadway, en toen Warner Bros. Pictures de filmrechten kocht voor het stuk Penny Arcade waar hij in speelde, namen ze Cagney en zijn collega Joan Blondell mee vanuit het theater naar het witte doek in Sinner's Holiday (1930). Cagney speelde daarna in veel films, en kreeg de bijnaam de harde jongen te zijn door een serie misdaadfilms zoals The Public Enemy (1931), Blonde Crazy (1931) en Hard to Handle (1933). Hij speelde ook een aantal "zachtere" rollen, waaronder Angels with Dirty Faces (1938), een Oscar-winnende rol in Yankee Doodle Dandy (1942), White Heat (1949) ("Made it, Ma! Top of the world!"), en Mister Roberts (1955). Hij was één van de oprichters van het Screen Actors Guild en was voorzitter van 1942-1944. |
Klassieke periodeThe Maltese Falcon (1941) - Cat People (1942) - The Glass Key - I Wake Up Screaming - Shadow of a Doubt - Double Indemnity - Laura (1944) - Phantom Lady - Cornered - Detour - Fallen Angel - Leave Her to Heaven - Mildred Pierce - Scarlet Street - The Spiral Staircase - Strange Illusion - The Woman in the Window - The Big Sleep (1946) - The Dark Corner - Gilda - The Killers (1946) - The Postman Always Rings Twice (1946) - Brute Force (1947) - Crossfire - Kiss of Death (1947) - Out of the Past - The Blue Dahlia - The Brasher Doubloon - The Amazing Mr. X - The Big Clock - Blonde Ice - Cry of the City - Force of Evil - He Walked by Night - I Walk Alone - The Lady from Shanghai - The Naked City - Night Has a Thousand Eyes - Pitfall (1948) - Sorry, Wrong Number - Criss Cross - The Reckless Moment - Thieves' Highway - The Third Man - Too Late for Tears - White Heat - Whirlpool - The Asphalt Jungle -D.O.A. (1950) - In a Lonely Place - Night and the City (1950) - Sunset Boulevard (1950) - Where the Sidewalk Ends - Ace in the Hole - On Dangerous Ground - Angel Face - The Big Heat - Niagara - Pushover - Killer's Kiss - Kiss Me Deadly - The Brothers Rico - Never Love a Stranger - Touch of Evil |
Film noir quotesIda, serveerster en vriendin van Mildred over Mildreds pretentieuze dochter Veda:
|
Neo noir 1960-1980Het was pas na 1970 dat filmcritici "neo noir" begonnen te beschouwen als een apart genre. Het blijft echter een moeilijk te definiëren en omstreden begrip. In het algemeen wordt met "neo noir" een film bedoeld van na 1970 die doen denken aan de noirfilms van de jaren 1940 en 1950. Hoewel ze vaak visuele elementen en archetypische personages ontlenen aan de oudere voorbeelden, verschillen ze echter qua thema's, inhoud en stijl, wat deze films een meer eigentijdse uitstraling geeft. Enkele bekende neo noirs uit deze periode zijn Blast of Silence (1961), The Naked Kiss (1964), Point Blank (1967), Klute (1971), The French Connection (1971), Woody Allens parodie Play It Again, Sam (1972), Fat City (1972), The Long Goodbye (1973), Chinatown (1974), Farewell, My Lovely (1975), Taxi Driver (1976), The Killer Inside Me (1976) en The Big Sleep (1978). |
Afbeelding![]() |
Neo noir 1980-2000In de jaren 80 verschenen er na het succes van Alien uit 1979 heel wat bekende tech noirs, een combinatie van film noir en sciencefiction; voorbeelden hiervan zijn Blade Runner uit 1982 en The Terminator uit 1984. Andere bekende films in neo noirstijl of met kenmerken van film noir zijn Dressed to Kill (1980), Body Heat (1981), The Postman Always Rings Twice (1981), Brazil (1985), Blue Velvet (1986), Manhunter (1986), Angel Heart (1986), Fatal Attraction (1987), D.O.A. (1988), Kill Me Again (1989), After Dark, My Sweet (1990), The Two Jakes (1990), Dick Tracy (1990) - Cape Fear (1991), Dead Again (1991), Basic Instinct (1992), Night and the City (1992), Reservoir Dogs (1992), Pulp Fiction (1994), Devil in a Blue Dress (1995), Se7en (1995), Fargo (1996), Primal Fear (1996), Jackie Brown, L.A. Confidential (1997), Dark City (1998), Twilight (1998), Bringing Out the Dead (1999), Memento (2000) |
Verder zoeken
|
Neo noir na 2000The Man Who Wasn't There (2001), Mulholland Drive (2001), Femme Fatale (2002), Insomnia (2002), Confidence (2003), Collateral (2004), Batman Begins (2005), Brick (2005), Derailed (2005), Kiss Kiss Bang Bang (2005), Sin City (2005), The Black Dahlia (2006), The Good German (2006), Hollywoodland (2006), Lucky Number Slevin (2006), Gone Baby Gone (2007), The Dark Knight (2008), The Spirit (2008), Assassination of a High School President (2008), Public Enemies (2009), Sin City: A Dame to Kill For |
Nieuwe artikelen
|
Gewenste artikelenStrange Alibi - Escape from Crime - Hatter's Castle - This Gun for Hire - Street of Chance - Bewitched (1945) - Hangover Square - Black Angel - The Chase (1946) |
Dit kan beter |
![]() |
Subportalen van Kunst & Cultuur | ![]() |
---|---|---|
Amerikaanse literatuur · Disney · Eurovisiesongfestival · Fantasy · Film · Film noir · Harry Potter · Horror · Jazz · Jeugdliteratuur · Klassieke muziek · Literatuur · Musical · Muziek · Rock · Shakespeare · Strip · Sciencefiction |