Surinaamse parlementsverkiezingen 2025 | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Datum | 25 mei 2025 | ||||||
Orgaan | De Nationale Assemblée | ||||||
Land | ![]() | ||||||
Opvolging verkiezingen | |||||||
| |||||||
|
De Surinaamse parlementsverkiezingen in 2025 vinden plaats op 25 mei 2025. President Chan Santokhi maakte deze datum formeel bekend tijdens zijn jaarrede op 1 oktober 2024 in De Nationale Assemblée (DNA).[1]
De waarborgsom om als politieke partij mee te kunnen doen bedraagt 520.142 SRD (circa 13.000 euro).[2]
Geschiedenis
De 51 zetels in De Nationale Assemblée worden voor het eerst gekozen door middel van een nationaal kiesdistrict via een evenredig partijlijstenstelsel per politieke partij in Suriname. Het kiesrecht in Suriname werd aangepast na een vonnis in 2022 van het Constitutioneel Hof, omdat het eerder gehanteerde districtenstelsel niet conform de Grondwet van Suriname was. Deze zaak was aangespannen door Serena Essed.[3] Naar aanleiding hiervan stemde DNA op 13 oktober 2023 voor het nieuwe kiesstelsel.[4] Door de aanpassing komt het zwaartepunt op stemmers uit Paramaribo en Wanica te liggen, met respectievelijk 20 en 12 te verdelen zetels.[5]
Nadat minister Bronto Somohardjo medio oktober ontslag nam als minister van Binnenlandse Zaken, werd hij anderhalve maand later opgevolgd door Delano Landvreugd als minister en Maurits Hassankhan als onderminister, met voor Hassankhan de verantwoordelijkheid over de organisatie van de verkiezingen.[6]
Chaos bij de kandidatenlijsten
Een kleine week na de sluitingsdatum om de kandidatenlijsten in te leveren, sprak de voorzitter van het Onafhankelijk Kiesbureau, Samseerali Sheikh-Alibaks, over een complete chaos. "Het is nog nooit zo erg geweest ... Kandidaten komen dubbel voor, gegevens kloppen niet, mensen hebben niet bewilligd en één persoon heeft voor bijna alle kandidaten getekend." Sommige kandidaten hadden zich voor meerdere partijen verkiesbaar gesteld.[7] De chaos bevond zich vooral op regionaal niveau, waar 58 kandidaten voor de districts- en ressortraden werden geschrapt.[8] Niet alle door het Centraal Hoofdstembureau (CHS) afgevaardigde liaison officers zouden goed op de hoogte zijn geweest van de regels en zich als "heer en meester" hebben gedragen op de hoofdstembureaus. Het zou niet altijd zijn gegaan om leden van het CHS: "Het zijn buitenstaanders die het CHS heeft ingehuurd, kennelijk gecontracteerd om als liaison op te treden. Het is niet duidelijk wat ze doen bij de hoofdstembureaus," zo Sheikh-Alibaks. Hoofdstembureaus zouden buitenspel zijn gezet.[9]
Het CHS schrapte daarnaast 14 kandidaten op de kandidatenlijsten voor De Nationale Assemblée van de partijen A20, APP, DA'91, PVC en VLS. Partijen die hun kandidatenlijsten wel op orde hadden waren ABOP, BEP, DNL, DUS, NDP, NPS, OPTSU, PL en VHP.[10]
Partijen en kandidaten
De Nationale Ontwikkelings Platform (NOP)[11] en de Progressief-Verheffende Partij (PVP) werden beide na hoger beroep uitgesloten van de verkiezingen.[12]
Deelnemende partijen
De volgorde van de partijen werd door een loting vastgesteld. Aan de verkiezingen van 2025 nemen de volgende partijen als volgt deel:[13]
Externe link
- ↑ Suriname Herald, President Santokhi houdt laatste jaarrede, maakt datum verkiezingen bekend, 1 oktober 2024
- ↑ Starnieuws, Arena Politieke Partij krijgt financiële steun van Max Ghazi, 20 februari 2025
- ↑ Starnieuws, Huidige zetelverdeling districten is van de baan, 5 augustus 2022
- ↑ Starnieuws, Kiesstelstel gewijzigd; verkiezingen zijn weer mogelijk, 13 oktober 2023
- ↑ Starnieuws, Boksteen: Paramaribo goed voor 20 zetels; Wanica 12, 8 februari 2025
- ↑ Suriname Herald, Kogel door de kerk: Delano Landvreugd wordt nieuwe Biza-minister, 29 november 2024
- ↑ Starnieuws, OKB-voorzitter: Complete chaos bij indiening kandidatenlijsten, 30 maart 2025
- ↑ Starnieuws, Hoofdstembureau Paramaribo schrapt 58 RR- en DR-kandidaten, 3 april 2025
- ↑ Suriname Herald, OKB-voorzitter trekt aan de bel: “Liaison officers gedragen zich als heer en meester op hoofdstembureaus”, 31 maart 2025
- ↑ Starnieuws, CHS schrapt 14 personen van DNA-lijst , 2 april 2025
- ↑ Starnieuws, In hoger beroep: NOP mag niet meedoen aan de verkiezingen, 25 maart 2025
- ↑ Starnieuws, Doek definitief gevallen voor PVP, 28 maart 2025
- ↑ Suriname Herald, BEP trekt nummer 1 bij loting kandidatenlijsten; A20 en NPS in top 3, 14 april 2025
- ↑ Starnieuws, Bundeling van 6 partijen: 'OPTSU na wan optie gi Sranan', 28 februari 2025