De "Top 100 van de Nederlandse monumenten" is een rangschikking van rijksmonumenten in Nederland, vastgelegd in 1990 door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg (thans Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed).[1]
De Top 100 was een selectie uit de monumenten die gerechtigd zijn tot het voeren van het internationaal kenteken behorende bij de Conventie van Den Haag van 1954 (het bekende blauw-witte schildje),[2] en was onderdeel van het toenmalige beleid voor cultuurbescherming in buitengewone omstandigheden. De lijst had, hoewel gepubliceerd als UNESCO "Top 100" onroerende objecten, niets te maken met de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
Voor de objecten op de lijst kon een beroep worden gedaan op extra geld voor beveiligingsmaatregelen.
Het jongste gebouw op de lijst is de Van Nellefabriek te Rotterdam uit 1931. Nadien zijn er ook Top 100-lijsten van nieuwere gebouwen opgesteld, uit de wederopbouwperiode. In 2007 is een lijst vastgesteld met gebouwen uit de jaren 1940-1958 en in 2013 van monumenten uit de periode 1959-1965.
Bij de onderstaande Top 100 hoort ook nog een lijst van het belangrijkste glas in lood, luidklokken en orgels (top 10-lijsten)
Lijst (alfabetisch naar plaats)
- UNESCO "Top 100" onroerende objecten (2006) (bevat 114 objecten)
- Noten