Truierlands (ook Sintruins, Sint-Truiderlands of Oostgetelands genoemd) is de verzamelnaam voor een groep taalkundig min of meer Limburgse dialecten die worden gesproken in het westen van de Belgische provincie Limburg en enkele plaatsen in het uiterste oosten van de provincie Vlaams-Brabant, ruwweg in het gebied van Herk-de-Stad, Nieuwerkerken, Rummen, Sint-Truiden, Gingelom, Walshoutem en Walsbets.
Het Truierlands vormt een overgangsdialect tussen het West-Limburgs en het Vlaams-Brabants.
Afbakening
In het westen wordt het Truierlands afgebakend door de Getelijn van het Getelands en in het oosten is het door de betoningslijn afgescheiden van het West-Limburgs.
Kenmerken
Kenmerkend voor het Truierlands is het gebruik van de limburgse meervoudsumlaut. Het meervoud van pot is pöt, ten westen van het Truierlands gebruikt men potte. In het hele gebied zegt men voor het Nederlandse je het Brabantse gij, wat uitgesproken wordt als dzjé.
Status
Het Truierlands is een bedreigd dialect.
Literatuur
- Het Truierlands: dialecten en namen op de grens van het Limburgs en het Brabants. Congresverslag Vereniging voor Limburgse Dialect- en Naamkunde, 2006 online
- R. Belemans en R. Keulen (2004) Belgisch-Limburgs (Taal in stad en land), Lannoo, Tielt ISBN 9789020958553
- R. Belemans, J. Kruijsen, J. Van Keymeulen (1998) Gebiedsindeling van de zuidelijk-Nederlandse dialecten, Taal en Tongval jg 50, 1 online
- J. Goossens (1965) Die Gliederung des Südniederfränkischen, in Rheinische Vierteljahrsblätter, 30: 79-94.
- A. Stevens, Struktuur en historische ondergrond van het Haspengouws taallandschap (Mededelingen van de Vereniging voor Limburgse Dialect- en Naamkunde, Nr. 9). Hasselt 1978