Georgië

Georgië (Georgisch: საქართველო, Sakartvelo) is een land in de Zuidelijke Kaukasus dat geografisch gezien vrijwel geheel in Zuidwest-Azië ligt en voor een klein deel in Europa. De hoofdstad is Tbilisi. Het land herwon haar onafhankelijkheid in 1991 van de Sovjet-Unie en oriënteert zich sindsdien voornamelijk op Europa. Het land is lid van de Verenigde Naties, de Raad van Europa, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa en het vroeg in 2022 het lidmaatschap voor de Europese Unie aan. Op economisch gebied is het lid van de Wereldhandelsorganisatie, de Organisatie voor Economische Samenwerking in het Zwarte Zeegebied, de GUAM en de Aziatische Ontwikkelingsbank.

Georgië grenst aan Rusland, Azerbeidzjan, Armenië, Turkije en de Zwarte Zee. Het land heeft twee autonome republieken, te weten Abchazië in het noordwesten en Adzjarië in het zuidwesten. De Georgische overheid heeft feitelijk geen gezag meer over Abchazië en het voormalig autonome Zuid-Ossetië, die zich in de jaren 1990 onafhankelijk verklaarden en door Rusland gecontroleerd worden. De status van Abchazië en Zuid-Ossetië vormt sindsdien een bron van terugkerende gewapende conflicten, laatstelijk in 2008.

Uitgelicht

De onafhankelijkheidsdag van Georgië is op 26 mei en is de belangrijkste nationale feestdag. De dag staat in het teken van de verklaring van de onafhankelijkheid van de Democratische Republiek Georgië op 26 mei 1918, die als de basis wordt gezien van het moderne Georgië.

Alhoewel actiegroepen betrokken bij de onafhankelijkheidsbeweging in de Sovjetperiode de officiële onafhankelijkheidsdag op 9 april wilden hebben, werd de dag door de regering van Zviad Gamsachoerdia op 26 mei gezet. Op 9 april 1989 werd een grote anti-Sovjet en pro-onafhankelijkheidsdemonstratie in hoofdstad Tbilisi door Sovjet ordetroepen bloedig onderdrukt. Twee jaar later werd, na het onafhankelijkheidsreferendum, op 9 april 1991 "het herstel van de onafhankelijkheid" van de Sovjet-Unie uitgeroepen op basis van de akte van onafhankelijkheid van 26 mei 1918 en bleef het de onafhankelijkheidsdag van Georgië. De dag werd ook in de jaren 1918-1922 jaarlijks gevierd, waarbij de edities van 1921 en 1922 een verzetsdaad waren tegen het Sovjetregime.

Op deze dag vinden officiële plichtplegingen plaats door het staatshoofd en de regeringsleider, geeft de Georgische krijgsmacht een acte de presence en zijn er andere feestelijkheden. Onder de regering van president Micheil Saakasjvili werd een militaire parade op de Roestavelilaan ingevoerd, maar deze is sinds 2013 afgeschaft.

Geografie

Georgië in de Kaukasus

Zwarte Zee

Kaspische
Zee

Rusland

Georgië

Noordelijke Kaukasus

Abchazië

Adzjarië

Zuid-Ossetië

Azerbeidzjan

Armenië

Turkije

Iran

Georgië is een land in de Zuidelijke Kaukasus, ook wel Transkaukasië genoemd, op de kruising van West-Azië en Oost-Europa, tussen de Zwarte Zee en de Kaspische Zee. Volgens Philip Johan von Strahlenbergs definitie van Europa in 1730, die gebruikt werd door de Russische tsaren, worden de Oeral in het oosten, en de gehele Kaukasus in het zuiden aangeduid als de grens van Europa. Hoe het ook zij, Georgië identificeert zichzelf uitdrukkelijk als een Europees land. Het grenst aan vier landen: in het noorden aan Rusland, in het zuidwesten Turkije, in het zuidoosten aan Armenië, in het oosten aan Azerbeidzjan terwijl de Zwarte Zee het westen afbakent. Georgië heeft in het algemeen een subtropisch klimaat, waarbij het zuidwesten warm en vochtig is, en het binnenland droger met verder naar het oosten een steppeklimaat.

Het land ligt in een zeer bergachtig gebied en wordt aan de noordzijde begrensd door de Grote Kaukasus, terwijl zuid-Georgië bestaat uit lavaplateaus en gebergtes van de Kleine Kaukasus met oude vulkaankegels. Geografisch wordt het land verder bepaald door verschillende deelgebergtes van de Grote- en Kleine Kaukasus, zoals de Svaneti-, Egrisi-,Letsjchoemi-, Ratsja- en Sjoda-Kedelagebergtes in het noorden en de Mescheti-, Trialeti- en Samsarigebergtes in het zuiden. Deze gebergtes resulteren in moeilijk toegankelijke en geïsoleerde valleien. Het Lichigebergte verdeelt Georgië in oost en west en verbindt de Grote- en Kleine-Kaukasus. De hoogste bergen reiken meer dan 5000 meter boven zeeniveau uit.

Politiek

Georgië is een parlementaire republiek met een eenkamerparlement als hoogste wetgevende macht. Het parlement is gevestigd aan de statige Roestavelilaan in het centrum van Tbilisi en heeft 150 leden, die elke vier jaar worden gekozen door middel van algemeen kiesrecht in een geheel evenredig kiesstelsel op basis van gesloten partijlijsten. De president van Georgië is het staatshoofd en wordt gekozen door middel van een kiescollege.

Het parlementsgebouw aan de Roestavelilaan werd in 1946-1953 gebouwd en was tot 1990 de zetel van de Opperste Sovjet van de Georgische sovjetrepubliek. De ruimte voor het parlement en de straat is de vaste plek voor demonstraties.

Munteenheid

De Georgische lari (Georgisch: ლარი) is de munteenheid van Georgië. Een lari is onderverdeeld in honderd tetri. Het woord lari betekent in het Georgisch zowel schat als eigendom. De munteenheid werd in 1992 bij wet bepaald en kwam in 1995 ten tijde van president Edoeard Sjevardnadze in circulatie.

Het papiergeld is beschikbaar in 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 en 200 lari en er zijn munten van 5, 10, 20, 50 tetri en 1, 2 en 10 lari.

Kaart van Georgië

Hoofdstad

Tbilisi (Georgisch: თბილისი; letterlijk Warme Springbron) is sinds de 5e eeuw de hoofdstad van Georgië en is met ongeveer 1,2 miljoen inwoners veruit de grootste stad in het land. De naam van de stad is afgeleid van het Georgische woord voor warm, Tpili (თბილი), vanwege de aanwezigheid van zwavelzuurrijke warmwaterbronnen. De stad is gebouwd langs de rivier de Koera (Georgisch: Mtkvari), de belangrijkste rivier in Oost-Georgië. Door de centrale ligging in de Zuidelijke Kaukasus is Tbilisi eeuwenlang de belangrijkste stad van de regio geweest. Onder het Russische Rijk was Tbilisi de hoofdstad van het Onderkoninkrijk van de Kaukasus en werd het Tiflis genoemd, een naam die tot 1936 werd aangehouden.

Bestuurlijke indeling

Georgië is onderverdeeld in tien regio's (Georgisch: მხარე, mchare) en twee autonome republieken. De regio's hebben geen bestuurlijke functie. Er zijn in het centraal gecontroleerde deel van Georgië 64 gemeenten, waar elke vier jaar een gemeenteraad en burgemeester gekozen wordt. De autonome republiek Abchazië en het gebied Zuid-Ossetië hebben in de jaren 1990 de onafhankelijkheid uitgeroepen. Over deze gebieden oefent Georgië geen gezag meer uit. Zij worden slechts door Nicaragua, Nauru, Venezuela, Syrië en Rusland erkend.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Navigatie

Artikelen

De dubbele schrijfweek Kaukasus (22 februari 2014 – 9 maart 2014) resulteerde in +500 nieuwe artikelen.